پیش از این اعلام شده بود که با این میزان درامد از محل هدفمندی یارانه ها , یا باید سه دهک از دریافت یارانه حذف شوند یا میزان یارانه به 30هزار تومان کاهش یابد , این درحالی است که نمایندگان مجلس براین باورند با این درامد هم میتوان پرداخت 45500تومانی به مردم را ادامه داد.
بنا بر این گزارش , پیش از این دولت در لایحه بودجه پیشنهادی خود درآمد هدفمندی یارانه‌ها را 120 هزار میلیارد تومان پیش بینی کرده بود اما کمیسیون تلفیق تنها 50 هزار میلیارد تومان آن را به تصویب رساند و امروز هم مجلس همین رقم را برای درآمد هدفمندی در سال 92 تعیین کرد.
به موجب بند 55 لایحه بودجه 92 درآمد حاصل از اجرای قانون هدفمند کردن یارانه‌ها در سال 92 تا مبلغ 50 هزار میلیارد تومان تعیین شد.
بر این اساس تا مبلغ 38هزار و 800 میلیارد تومان به صورت ماهانه و متوازن از محل اصلاح قیمت حاملهای انرژی و آب و تا مبلغ 11 هزار و 200 میلیارد تومان یارانه‌های نان و برق و سایر کالاها و خدمات مندرج در این قانون، تامین خواهد شد.
علی لاریجانی رئیس مجلس در جریان بررسی درآمد هدفمندی یارانه‌ها از کمیسیون تلفیق خواست که در بخش هزینه‌یی هدفمندی یارانه‌ها به نحوی عمل کند که میزان یارانه نقدی پرداختی به مردم تغییر نکند.
***مخالفت با افزایش یارانه ها
گزارش خبرنگار ما حاکی است که نمایندگان مجلس در جریان رسیدگی به بخش مربوط به درآمد هدفمندی یارانه‌ها در لایحه بودجه 92 با افزایش درآمد هدفمندی به 80 هزار میلیارد تومان مخالفت کردند.
درهمین راستا , جلیل جعفری در بیان این پیشنهاد گفت: کمیسیون تلفیق رقم درآمد دولت را از محل اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها را 50 هزار میلیارد تومان تصویب کرده است.
وی ادامه داد: معتقدیم با این 50 هزار میلیارد تومان قانون هدفمندی یارانه‌ها در بند اول عملیاتی نخواهد شد.
براین اساس پیشنهاد افزایش 30 هزار میلیارد تومانی درآمد حاصل از این قانون را از 50 هزار میلیارد تومان به 80 هزار میلیارد تومان ارائه شد.
جعفری افزود: ماده یک قانون هدفمندی یارانه‌ها در طول اجرای برنامه پنج ساله کشور لازم می‌داند تا قیمت سوخت در پایان این برنامه به 10 درصد قیمت فوب خلیج‌فارس برسد و این در شرایطی است که در سال سوم اجرای قانون برنامه پنج ساله قرار داریم.
وی درباره دلایل افزایش 30 هزار میلیارد تومانی گفت: اگر بخواهیم قانون را به تناسب قیمت حاملهای انرژی اجرا کنیم، باید 22 هزار و 500 میلیارد تومان به مردم پرداخت شود.
وی ادامه داد: این عدد پرداختی به مردم حداکثر 25 هزار تومان خواهد بود، آیا میتوان مدیریت کرد که 20 هزار تومان کمتر به مردم پرداخت شود.
وی همچنین تصریح کرد: اگر در قانون 50 هزار میلیارد تومان درآمد در نظر گرفته شود، موجب اختلاف قیمت‌های داخل در سوخت خواهد شد.
جعفری با اشاره به دیگر دلایل خود خاطر نشان کرد: ارزان بودن سوخت در کشور موجب افزایش مصرف شده است. بنابر این در صورت افزایش مصرف مجبور هستیم تا به میزان 10 میلیارد دلار سوخت وارد کشور کنیم؛ در شرایط نابسامان ارزی کشور تحمیل چنین هزینه‌ای به صلاح نیست.
وی در پایان پیشنهاد خود گفت: باید طبق قانون عمل کنیم و پیشنهاد دولت مبنی بر درآمد 120 هزار میلیارد تومانی را هم قبول نداریم، بنابر این چیزی بین 50 هزار میلیارد تومان و و 120 هزار میلیارد تومان یعنی 80 هزار میلیارد تومان را پیشنهاد می‌کند.
ایرج ندیمی هم در موافقت با افزایش یارانه ها گفت: باید قبول کنیم که قاچاق سوخت در کشور قاچاق سوخت افزایش یافته و به دوران گذشته بازگشته‌ایم.
ندیمی ادامه داد: آیا به دلیل شرایط فعلی قاچاق سوخت افزایش نیافته است و یا اینکه مصرف در سطح بالایی قرار ندارد؟ آیا واقعا این تصمیم (تصویب 50 هزار تومانی درآمد هدفمندی) موجب افزایش قاچاق سوخت نمی‌شود.
ایرج ندیمی دیگر نماینده است که دراین خصوص تصریح کرد: این تصمیمات در معیشت مردم تاثیرگذار است و اگر این موضوع به کمیسیون ارجاع شود به نظر می‌رسد حرف‌های قابل تاملی در این رابطه وجود دارد.
وی همچنین اضافه کرد که همه آنچه که در سال گذشته به عنوان یارانه نقدی بین مردم توزیع شده درآمد ناشی از فروش حاملهای انرژی نبوده است.
***قیمتها 3 برابر میشود
محمد‌قسیم عثمانی در مخالفت با افزایش یارانه ها اظهار داشت: اگر قرار است 28 هزار میلیارد تومان از محل افزایش قیمت حاملهای انرژی درآمد به دست بیاوریم، باید قیمت حاملهای انرژی را هم به بیش از سه برابر افزایش دهیم.
وی در بیان توضیحات خود گفت: فکر می‌کنید که چرا اثرات پرداخت 45 هزار تومانی از بین رفت چون نقدینگی حاصل از اجرای قانون در سطح جامعه به شدت افزایش یافت.
عثمانی با بیان اینکه پیش از این قرار بود طی 5 سال قیمت حاملهای انرژی به 95 درصد فوب خلیج‌فارس برسد، گفت: در ابتدای تصویب این قانون،نرخ فوب خلیج‌فارس یک هزارتومان بود، ولی هم اکنون این قیمت با افزایش سه برابری به سه هزار تومان رسیده است.
عثمانی در پایان توضیحات خود خاطر نشان کرد: همه ما معتقدیم که باید منافع حاصل از اجرای قانون به مردم و ملت برسد.
جعفر قادری سخنگوی کمیسیون تلفیق هم اعلام کرد: بر اساس اسناد موجود دولت برای پرداخت یارانه ها 7 هزار و 800 میلیارد تومان از بانک مرکزی دریافت کرده‌است که هنوز تسویه نشده ، همچنین 3 هزار و 500 میلیارد تومان دیگر نیز از خزانه برداشته شده است . همچنین 650 میلیارد تومان از حساب دانشگاه‌ها دریافت شده که لیست تمام دانشگاه‌ها به تفکیک وجود دارد.
سخنگوی کمیسیون تلفیق بیان کرد: بر اساس پیشنهاد افزایش درآمد حاصل از هدفمندی یارانه‌ها به 80 هزار میلیارد تومان، قیمت‌های حاملهای انرژی 300 درصد افزایش می‌یابد و این یعنی تورم 20 درصدی مازاد بر تورم فعلی. همچنین این تورم 20 تا 30 درصدی و افزایش 300 درصدی ناشی از فشار هزینه است. این افزایش هزینه تولید همزمان با تورم، رکود را به همراه دارد و بنابراین رکود تورمی که بدترین شکل تورم است بوجود خواهد آمد.
قادری ادامه داد: هنوز مدت زمانی از بی‌ثباتی قیمتها نگذشته است. چقدر نگرانی وجود داشت طی چند ماه اخیر؟ با این کار دور باطل تکرار میشود. آن هم در آستانه تشکیل دولت جدید. همچنین از کجا معلوم دولت جدید این مصوبه را قبول کند بنابراین معتقدم پیشنهاد تلفیق که درآمد 50 هزار میلیارد تومانی است باقی بماند و وقتی دولت بعدی روی کار آمد شاید بهتر بتوانیم به نتیجه برسیم و اگر دولت جدید قانونمندی بیشتری داشته باشد تعامل مجلس و دولت بیشتر خواهد شد.
***دولت بیشتر میخواهد
درمقابل این اظهارات , محمدرضا فرزین رئیس سازمان هدفمندی یارانه‌ها قرار داشت که در تشریح نظر دولت در این رابطه گفت: دولت پیشنهاد مشخصی به مجلس داده ما معتقدیم هدفمندی باید مطابق قانون اجرا شود، امسال این رقم توسط دولت 120 هزار میلیارد پیش بینی شده بود و ما آن را بر اساس اعداد مشخصی تعیین کرده بودیم.
نماینده دولت در ادامه بیان کرد: آمار نقدینگی سال 90 را اگر نگاه کنید پایین‌ترین نرخ پایه پولی کشور را داشته‌ایم که 11.6 بوده است. با توجه به اینکه سال 90، نخستین سال اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها بوده است. همچنین برای امسال 30 هزار میلیارد تومان از محل حاملهای انرژی درآمد کسب کرده‌ایم که مجلس 11 هزار میلیارد تومان در بودجه اجازه داده است بابت نان و برق برداشت کنیم.
فرزین تاکید کرد: یک ریال اضافه‌تر از این ارقام برداشت نکرده‌ایم و در سال 90، یک ریال کسری نداشته‌ایم و نقدینگی نیز اضافه نشده است.
فرزین با بیان اینکه هیچ برداشتی نکرده‌ایم، ادامه داد: بر اساس سهمیه‌ها دولت پرداخت‌ها را انجام داده و نکته‌ای که اینجا مطرح است این است که قانون هدفمندی یارانه‌ها در مجلس تصویب شد و قرار است 5 ساله اجرا شود. همچنین قیمت حاملهای انرژی حدود هر بشکه 15 دلار است. اگر بخواهیم به 90 درصد فوب خلیج فارس برسیم این 15 دلار 90 دلار شده است و اگر امسال مرحله بعدی اجرا نشود برای سال‌های بعدی شیب افزایش قیمتها بیشتر میشود. بنابراین هرچه دیرتر اجرا شود شیب آن در سال‌های آخر بیشتر میشود.
نماینده دولت بیان کرد: اگر طبق قانون هرساله میزان مشخصی افزایش پیدا کند شیب آن مناسب‌تر بوده و فشار کمتری به مردم وارد میشود. مگر اینکه قانون را تغییر دهید ولی باید بگویم دقیقا آن چیزی که مجلس از دولت خواسته را مطابق قانون عمل کرده‌ایم و آثار هدفمندی یارانه‌ها در بهبود عدالت و کاهش ضریب جینی بر اساس آمار موجود مشهود است.
فرزین ادامه داد: در سال اول اجرای هدفمندی یارانه‌ها، 17.5 میلیارد دلار صرفه‌جویی انجام شد و اگر این روند ادامه پیدا نکند مصرف انرژی افزایش پیدا خواهد کرد و با مشکل روبرو می‌شویم.
***یارانه هایی سیاسی
اما برخی نمایندگان حرف وحدیثهای دیگری از هدفمندی یارانه ها داشتند , برخی عملکرد دولت را در این بخش زیر سوال بردند و برخی اظهارات نمایندگان را سیاسی کاری در موضوع هدفمندی دانستند.
درهمین راستا نماینده مردم اردبیل گفت که دولت باید جداول دریافت‌ها و پرداخت‌ها خود را از محل اجرای قانون هدفمند کردن یارانه به مجلس ارائه می‌کرد.
کمال‌الدین پیرموذن گفت: دولت در شرایطی که سهم دارو، درمان و صنعت را نداده موارد را به گونه‌ای دیگر نشان می‌دهد.
وی از رییس مجلس خواست تا از دولت بخواهد جداول دریافت‌ها و پرداخت‌های حاصل از اجرای قانون هدفمندی را به مجلس ارائه کنند.
همچنین علیرضا محجوب، نماینده تهران نیز در اظهاراتی مشابه گفت: ما باید هر کاری که می‌توانیم برای موضوع هدفمندی انجام دهیم نه اینکه اصلاحیه قانون هدفمندی را به آینده موکل کنیم.
درمقابل اما یک عضو فراکسیون اصولگرایان مجلس موضوع هدفمندی یارانه را به عنوان یکی از مهم‌ترین بخش‌های بودجه دانست و گفت: به نظر می‌رسد مجلس خیلی سیاسی هدفمندی را کنار گذاشت و از آن رد شد.
مهدی کوچک‌زاده اظهار کرد: اینکه گفته میشود باید برای هدفمندی صبر کرد تا دولت بعدی آن را قانون‌مند اجرا کند صحبتی زشت است و ثابت می‌کند که بر سر قضیه هدفمندی دعوای سیاسی و نه علمی انجام شده است.
وی افزود: آقای قادری گفت که بگذارید دولت بعدی بیاید تا بین مجلس و دولت تفاهمی برای اجرای هدفمندی حاصل شود، خود این صحبت نشان می‌دهد که موضوع هدفمندی را مجلس سیاسی کنار گذاشت و از آن رد شد.
همچنین قاسم جعفری گفت: اینکه سخنگوی کمیسیون تلفیق پشت تریبون می‌گوید که شاید دولت بعدی بیاید و قانون را اجرا کند چه معنایی دارد؟ رییس دولت هر کسی باشد باید قانون را مراعات کند و همه باید این را بدانند.
***یارانه 15هزار تومانی
درمیان اینهمه درگیری سیاسی و احتمالا اقتصادی که میان نمایندگان مجلس از یک سو و میان نماینده دولت وپارلمان از سویی دیگر درگرفت , یک نماینده مجلس سخنی گفت که نشان داد در شرایط فعلی نه تنها پرداختی به مردم ثابت نمیماند که امسال مردم مجبورند برای پرداخت افزایش 40درصدی قیمت حاملهای انرژی , رقم کلانی هم از جیبشان بپردازند , جیبی که هر روز از روزقبل خالی تر میشود.
دراین راستا , نماینده مردم اسفراین گفت: با پیش‌بینی درآمد 50 هزار میلیاردی در هدفمندی، سهم تولید و بهداشت محقق نمی‌شود.
هادی قوامی اظهار داشت: ما باید در جهت رفع تبعیض و ایجاد امکانات برای همه در تمام زمینه‌ها تلاش کنیم.
وی افزود: پیگیری اقتصاد صحیح و عادلانه از دیگر مواردی است که ما باید مدنظر قرار دهیم.
قوامی ادامه داد: پیش‌بینی درآمد 50 هزار میلیاردی از هدفمندی یارانه‌ها مشکلاتی را ایجاد می‌کند؛ در اینجا گفته شد که سهم خانوار‌ها بر مبنای همان عدم اجرایی که گفتیم پیش‌بینی شده یعنی اگر قانون اجرا شود 42 هزار میلیارد به خانواده‌ها داده نمی‌شود.
وی افزود: در واقع ما یک واقعیت تلخ را که خلاف قانون است می‌گوییم؛ همچنین سهم تولید داده نمی‌شود.
قوامی با بیان اینکه تامین منظور قانون‌گذار یکی از اهداف اساسی نظارت مجلس است یعنی باید منظور قانون‌گزار تامین شود؛ وقتی ما 50 هزار میلیارد پیش‌بینی کرده‌ایم این رقم به تولید و بهداشت و درمان نمی رسد.
وی گفت: نکته بعدی این است که ما 40 درصد قیمتها را رشد می دهیم و سهم خانوار‌ها هم تغییر نمی‌کند؛ آنچه که در سال 92 به عنوان هدفمندی به مردم می‌دهیم به قیمت ثابت سال 89 معادل 15 هزار تومان میشود.
درعین حال و درشرایطی که مجلس افزایش حدود 40درصدی قیمت حاملهای انرژی را تصویب کرده , علی لاریجانی با وارد ندانستن اظهارات این نماینده مبنی بر کاهش یارانه ها به 15هزار تومان و با تاکید بر اینکه یارانه به بخش بهداشت تعلق می‌گیرد گفت: در جریان بررسی درآمدهای هدفمندی پیشنهادی مطرح شد تا مبلغ درآمدها به میزان 80 هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کند که نمایندگان به آن رای ندادند.
وی افزود: نمایندگان با این وضع اجرای قانون که از هدفمندی چیزی به بخش تولید و مردم نمی‌رسد این نتیجه را گرفتند که اگر قرار باشد قیمت حاملهای انرژی هم زیاد شود دیگر مردم قدرت تحمل افزایش این قیمت را نخواهند داشت.
وی تاکید کرد که نظر نمایندگان باقی ماندن درآمد 50 هزار میلیاردی برای هدفمندی از کار خلاف قانونی انجام نشده است.