به گزارش ایسنا، عباسعلی کدخدایی در مورد تعامل شورای نگهبان و وزارت کشور در برگزاری انتخابات، گفت: بر اساس قوانین عادی وزارت کشور مامور اجرای انتخابات است و ما در روند برگزاری انتخابات با وزارت کشور تعامل داریم.
وی افزود: طبق اصل 99 قانون اساسی نظارت بر انتخابات بر عهده شورای نگبان است. وزارت کشور اقدامات اجرایی و صندوق‌های اخذ رای را تعیین می‌کند.
بررسی صلاحیت‌ها در انتخابات مجلس و انتخابات ریاست‌جمهوری بر عهده شورای نگهبان است که این موضوع در قوانین نیز بیان شده است. بررسی صلاحیت‌ها و نظارت بر انتخابات بر عهده شورای نگهبان است که احیانا مشکلی در مسیر اجرا وجود نداشته باشد و اگر اعتراضی هم باشد به شورای نگهبان ارجاع می‌شود.
وی اظهار کرد: همکاری خوبی با وزارت کشور داشته و داریم که البته بر اساس قانون این کار انجام می‌شود. در چاپ تعرفه‌ها نیز با وزارت کشور همکاری داریم.
ناظران ما در پای صندوق‌های رای حضور دارند و در نهایت شورای نگهبان صحت یا عدم صحت انتخابات در حوزه‌های انتخابیه را تعیین می‌کند.
کدخدایی خاطرنشان کرد: در انتخابات ما از ابتدای کار در بخش‌های مختلف از جمله چاپ و توزیع تعرفه‌ها حضور داریم. مهمترین برنامه ما تشکیل هیات‌های نظارت است که از بین اقشار مختلف مردم و معتمدین انتخاب می‌شوند. در استان‌ها 5 نفر و در شهرستان‌ها 3 نفر به عنوان نمایندگان شورای نگهبان انتخاب می‌شوند که به روند برگزاری انتخابات از ابتدا تا انتها نظارت می‌کنند.
سخنگوی شورای نگهبان در مورد روند انتخاب اعضای هیات‌های نظارت گفت: چون انتخابات در کشور ما مردمی است معتمدین محلی بر اساس سوابقی که دارند و داشته‌اند طی روندی صلاحیت اولیه آنها بررسی و انتخاب می‌شوند و اعضای هیات‌های نظارت پس از تایید هیات مرکزی نظارت احکامی برایشان صادر می‌شود.
وی تصریح کرد: اعضای هیات‌های نظارت با انگیزه مردمی و الهی با ما همکاری می‌کنند و پس از این که انتخابات تمام شد آنها با ما هیچ ارتباط اداری ندارند. اما ما در این سال‌ها سعی می‌کنیم آموزش‌هایی را به آنها بدهیم. البته آنها به کار خودشان آگاه هستند و مطالب را بر اساس قوانین موضوعه به شورای نگهبان اعلام می‌کنند.
سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به این سوال که ساز و کار احراز صلاحیت نامزدها در شورای نگهبان بر چه اساسی است؟، گفت: طبق اصل 118 قانون اساسی در انتخابات ریاست جمهوری بررسی صلاحیت‌ها بر عهده شورای نگهبان است. تفاوت‌هایی برای بررسی صلاحیت‌های داوطلبان انتخابات مجلس و ریاست‌جمهوری وجود دارد.
کدخدایی در همین زمینه گفت: افرادی که در انتخابات ریاست‌جمهوری صلاحیتشان احراز نمی‌شود می‌توانند در مراجع مختلف اعتراض خود را بیان کنند تا به آنها رسیدگی شود اما در انتخابات ریاست‌جمهوری شورای نگهبان مسئول رسیدگی به شکایات داوطلبان است.
وی افزود: کار بررسی صلاحیت‌ها متمرکز است و شرایطی از قبیل ایرانی‌الاصل بودن، مدیر و مدبر بودن، اعتقاد به مبانی نظام جمهوری اسلامی و موارد دیگر در ذیل اصل 115 قانون اساسی آمده است. اما در بحث‌هایی که در شورا داشتیم در این دوره تصمیم گرفتیم که آیین‌نامه‌ای تنظیم شود تا شرایط 9 گانه‌ای که در این قانون آمده برای اعضاء بیشتر تبیین شود و افراد ناشناس طبیعتا احراز صلاحیت نمی‌شوند.
سخنگوی شورای نگهبان تصریح کرد: اگر ما 7 رای یا بیشتر نسبت به هر کاندیدا داشته باشیم شرایطش احراز می‌شود اما اگر کمتر باشد، شرایطش احراز نمی‌شود.
کدخدایی در پاسخ به این سئوال که آیا اعضای شورای نگهبان تحت فشارها قرار می‌گیرند؟ گفت: اعضای شورای نگهبان تابع قانون هستند و در بررسی صلاحیت‌ها چیز دیگری جز قانون در نظر گرفته نمی‌شود. فشارهای سیاسی و بحث‌هایی که در جامعه مطرح می‌شود بر نظر شورای نگهبان موثر نیست البته این گونه نیست که اعضای شورای نگهبان به مصالح عالی کشور توجه نکند اما در ابتدا به قانون و سپس به مصالح عالی نظام منطبق با قانون عمل خواهد شد.
وی افزود: اعضای شورای نگهبان تنها قانون را ملاک قرار خواهند داد و به فشارها و ملاحظاتی که در جامعه وجود دارد توجه نمی‌کنند. ممکن است نظر شورای نگهبان با نظر جناح‌ها، گروه‌ها و افراد سیاسی منطبق نباشد اما آنچه ملاک ما خواهد بود قانون است و این شورا به جز آن به هیچ فشاری توجه نخواهد کرد.
سخنگوی شورای نگهبان درباره نحوه اطلاع‌رسانی احراز صلاحیت‌ها گفت: مراحل بررسی صلاحیت در شورای نگهبان برای نامزدهای ریاست‌جمهوری یک مرحله‌ای است و بعد از بررسی صلاحیت‌ها افرادی که صلاحیتشان احراز شده طی نامه‌ای به وزارت کشور ارسال می‌شود که وزارت کشور نیز اسامی آن را اعلام خواهد کرد.
کدخدایی ادامه داد: اینکه آیا اعلام صلاحیت کاندیداها قابل اعتراض و شکایت است در قانون انتخابات پیش‌بینی نشده؛ زیرا شورای نگهبان در انتخابات ریاست‌جمهوری تنها احراز صلاحیت را انجام می‌دهد و به کسی تهمت نمی‌زند؛ لذا بحث رد صلاحیت در انتخابات ریاست‌جمهوری وجود ندارد. تنها از بین افراد صلاحیت هر کسی که احراز شود طی نامه‌ای به وزارت کشور اعلام می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: شورای نگهبان در انتخابات ریاست‌جمهوری نفیا یا اثباتا نسبت به صلاحیت افراد اظهار نظر نمی‌کند و بنابراین زمانی که اینگونه باشد لازم نیست که فرصت اعتراض و شکایت برای افراد لحاظ شود و قانون‌گذار چنین بحثی را پیش‌بینی نکرده است.
سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به این سئوال که با توجه به تعدد کاندیدای ریاست‌جمهوری کار شورای نگهبان سخت‌تر شده است، اظهار کرد: البته در دوره یازدهم نسبت به دوره نهم تعداد کاندیداها کمتر است اما نسبت به سال 88 اضافه شده است.
کدخدایی در مورد نظارت شورای نگهبان بر انتخابات ریاست‌جمهوری، گفت: شورای نگهبان در حال حاضر مشغول بررسی صلاحیت کاندیداهای ریاست‌جمهوری است و بقیه امور مربوط به تشکیل هیات نظارت است و بعد از اعلام اسامی کاندیداها تبلیغات انتخابات ریاست‌جمهوری آغاز می‌شود که در دوره تبلیغات چنانچه تخلفاتی صورت بگیرد و موثر در سرنوشت انتخابات ریاست‌جمهوری باشد شورای نگهبان می‌تواند در بررسی صلاحیت‌ها تجدیدنظر کند.
وی تاکید کرد: بعد از پایان تبلیغات در 24 خرداد انتخابات ریاست‌جمهوری برگزار می‌شود که در آن روز ناظرین شورای نگهبان بر روند اخذ رای نظارت می‌کنند و سپس آرا مردمی شمارش می‌شود که یک نسخه از نتیجه شمارش آرا به شورای نگهبان و وزارت کشور ارسال می‌شود و ما بعد از دریافت نتیجه و بررسی نسبت به درستی یا نادرستی آن اظهارنظر می‌کنیم.
سخنگوی شورای نگهبان در مورد دریافت برنامه کاندیداها از سوی شورای نگهبان، اظهار کرد: در اصل 115 قانون اساسی یکی از شرایط ذکر شده مدیر و مدبر بودن یک کاندید ریاست‌جمهوری است. این بحث مطرح بود‌که ما وقتی که می‌گوییم شخصی مدیر است، چه شاخص‌هایی باید داشته باشد و یا این که اعضای شورای نگهبان چگونه می‌توانند به مدیریت یک فرد پی ببرد. یک راهکار آن که تجربه انسانی است این است که مشخصا سوابق افراد توسط شورای نگهبان بررسی شود و این که آیا در جایی سابقه مدیریت داشته است یا خیر یا اگر سابقه مدیریت کلان داشته آیا این سابقه مؤثر بوده یا خیر؟
کدخدایی گفت: ممکن است این سوال مطرح شود که در این میان افرادی که سابقه مدیریت نداشته‌اند چه سرنوشتی پیدا می‌کنند؟ ما نمی‌توانیم این افراد را محروم کنیم. ممکن است فردی وجود داشته باشد که صلاحیت داشته باشد و دارای مدیریت قوی باشد اما پنهان باشد. چرا که هیچ کار اجرایی و مدیریتی نداشته است.بنابراین ما به این فکر رسیدیم که افراد برنامه‌های خود را ارائه کنند و بتوانند از این برنامه‌ها در جلساتی که با حضور کارشناسان شورای نگهبان تشکیل می‌شود دفاع کنند. این موضوع راهی برای این است که اعضای شورای نگهبان بتوانند به توانایی‌ها و مدیریت فرد پی ببرند و این که آیا آن فرد برنامه‌ای برای اداره کشور دارد.
وی تصریح کرد: ارائه برنامه توسط کاندیداها گامی برای شناخت بیشتر اعضای شورای نگهبان نسبت به کاندیداها است و آنها بهتر می‌توانند نسبت به افراد ثبت‌نامی اظهار نظر کنند.
سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به این سوال که آیا بررسی همه نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری در فرصت چند روزه امکان‌پذیر است، اظهار کرد: عده‌ای به نظر اعضای شورای نگهبان اجمالا جزء رجال مذهبی و سیاسی شناخته نمی‌شوند و طبیعتا از آنها برنامه‌ای خواسته نخواهد شد، اما افرادی که جزو رجال مذهبی و سیاسی هستند و اعضای شورای نگهبان نسبت به مدیریت آنها تردید دارند، از آنها دعوت خواهیم کرد تا به شورای نگهبان بیایند و برنامه خود را ارائه دهند و از برنامه‌شان دفاع کنند.
کدخدایی همچنین در بخش دیگری از سخنانش درباره استقلال شورای نگهبان، گفت: در قانون اساسی نهاد شورای نگهبان مستقل از قوای دیگر پیش‌بینی شده و به همین خاطر این شورا در زیر مجموعه قوا قرار ندارد.
وی با بیان این که قطعا شورای نگهبان هیچ وابستگی به دستگاه‌ها و مجموعه‌ها ندارد، گفت: قطعا کسانی که وارد شورای نگهبان می‌شوند نباید عضو هیچ حزب و جناح سیاسی باشند و حتی اگر گاهی اوقات نظر شخصی دارند نباید آن را بیان کنند تا استقلال شورای نگهبان حفظ شود. عملکرد شورای نگهبان در ادوار گذشته نشان می‌دهد صلاحیت افراد از جناح‌های مختلف توسط شورای نگهبان تائید شده و شورای نگهبان به جز قانون چیز دیگری را مدنظر قرار نمی‌دهد و در چارچوب مصالح نظام تصمیمات خود را می‌گیرد.
سخنگوی شورای نگهبان همچنین با تاکید بر این که رای شورای نگهبان به عنوان مرجع قانون اساسی برای همه لازم‌الاتباع است، افزود: اگر افراد اعتراضی داشته باشند می‌توانند در چارچوب رویه‌های قانونی مطرح کنند اما در نهایت تصمیم شورای نگهبان برای همه لازم‌الاتباع خواهد بود.
کدخدایی در پاسخ به این سوال که در چه صورت شورای نگهبان در بررسی صلاحیت کاندیداها تجدیدنظر خواهد کرد، گفت: چنانچه شورای نگهبان در مقاطع مشخص که در قانون پیش‌بینی شده به هر دلیل نظرش تغییر کند می‌تواند آن را اصلاح کند که مثال بارز آن در رابطه با بررسی صلاحیت‌ها است و بعد از اعلام اسامی کاندیداها در 10 روز تا زمان اخذ رای چنانچه مدارک مؤثر جدیدی به دست شورای نگهبان برسد می‌تواند نظر خود را تغییر دهد.
وی در پاسخ به سوالی درباره اقدامات شورای نگهبان برای مقابله با تخلفات انتخاباتی، اظهار کرد: در رابطه با تخلفات ما 2 بخش از تخلفات را در هر انتخاباتی داریم که یک بخش از تخلفات به مراجع قضایی گزارش می‌شود و مراجع قضایی باید به آن رسیدگی کنند و حکم لازم را صادر کنند و برخورد لازم را با متخلف داشته باشند. مثلا در قانون ریاست‌جمهوری فعلی صحبت از خرید و فروش آرا به عنوان یکی از تخلفات یا اخلال در امر انتخابات شده است.
سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: هنگامی که وزارت کشور یا هر نهاد دیگری متوجه می‌شود که تخلف روی داده است، مکلف است که گزارش امر را به قوه قضائیه و مراجع دادگستری ارجاع کند و مراجع دادگستری موظفند به این تخلفات رسیدگی کنند اما یک بخش از تخلفات مؤثر در سرنوشت انتخابات است که قانون‌گذار در قانون انتخابات ریاست‌جمهوری این اختیار را به شورای نگهبان داده است که اگر این تخلفات به گونه‌ای باشد که موثر بر سرنوشت انتخابات باشد می‌تواند صندوق یا حوزه‌ای را ابطال کند.
کدخدایی در خصوص هزینه‌های تبلیغاتی نیز گفت: در ارتباط با تبلیغات متاسفانه قانون موثری در کشور نداریم. در ماده 68 ممنوعیت استفاده از امکانات دولتی و عمومی مطرح شده است و طبعا افرادی که می‌خواهند در مسیر انتخابات قرار بگیرند حق ندارند از امکانات دولتی و حتی تریبون نماز جمعه استفاده کنند.
وی تاکید کرد: اگر کسی در این جهت گام بردارد گزارش به قوه قضائیه ارجاع می‌شود و شورای نگهبان می‌تواند در این جهت بررسی لازم را انجام دهد. در این دوره در برخی از استان‌ها هیات‌های نظارت شورای نگهبان متوجه شدند که برخی از کاندیدها که هنوز ثبت‌نام نکرده بودند فعالیت‌های انتخاباتی غیررسمی را شروع کرده‌اند و لذا به صورت کتبی به آنها تذکر داده شد و همچنین به مقامات استانی نیز تذکرات لازم ابلاغ شد و قطعا در بحث بررسی صلاحیت‌ها مدنظر قرار خواهد گرفت.
سخنگوی شورای نگهبان درباره این که نظر رسمی شورای نگهبان در مورد بررسی صلاحیت‌ها چه زمانی اعلام می‌شود، گفت: تلاش می‌کنیم که فراتر از 10 روز نباشد و تلاش داریم که زودتر هم اعلام کنیم اما نمی‌دانم که تا چه اندازه موفق باشیم. بررسی صلاحیت‌ها در شورای نگهبان آغاز شده است و ما همچنان مشغول بررسی صلاحیت‌ها هستیم. اگر بتوانیم طبیعتا نظر شورای نگهبان زودتر اعلام خواهد شد و در غیر این صورت حداکثر فرصت ما پایان اردیبهشت‌ماه خواهد بود که ان‌شاءالله امیدواریم در آن زمان مراتب را به وزارت کشور اعلام کنیم.