پایگاه خبری تحلیلی امروله15:15 - 1394/03/22

از ادعای کاهش تورم تا افزایش 2 باره قیمت بنزین/ چرا مردم «کاهش تورم» را احساس نمی کنند؟!‬‎

با طی شدن روزها و ماه‌ها برای پیشبرد مذاکرات هسته‌ای دولت امید بیشتری به حل مشکلات اقتصادی کشور داشته به طوری که حتی بحران آب ومحیط زیست را در در کشور به تحریم ها گره زده است، اما گذشت زمان و به عقیده بسیاری از کارشناسان مسائل اقتصادی مشکلات اقتصادی کشور تنها ناشی از سوء مدیریت در کشور بوده است.

به گزارشامروله، دولت روحانی در آستانه دو سالگی قرار گرفته است؛ دوسالی که با فراز و فرودهای زیادی روبرو بود. با توجه به مشکلات عدیده اقتصادی مردم در آستانه انتخابات ریاست جمهوری، روحانی با وعده «حل مشکلات اقتصادی در صد روز» پا عرصه رقابت های انتخاباتی گذاشت‬‎.

‫وعده ای که در گزارش عملکرد دولت طی صد روزه ابتدایی به خوبی نشان داد، تنها یک شعار انتخاباتی بوده نه یک یک وعده عملی و کارآمد.؛ چرا کهبا گذشت دو سال از روی کار آمدن دولت یازدهم،‌ همچنان مردم به دنبال مشاهده عینی مهار تورم و کاهش قیمت ها هستند.

روحانی و تیم اقتصادی دولت یازدهم معتقدند که دولت را با تورم بیش از 40 درصدی  تحویل گرفته و آن را به چیزی در حدود زیر 15 درصد رسانده اند؛ بر اساس آخرین آمار بانک مرکزی و مسئولان اقتصادی کشور، تورم در ماه های اخیر به صفر رسیده است.

در اسفند ماه سال گذشته بود که روحانی با بیان اینکه آمار تورم بهمن ماه ۵.۵ درصد بود، اظهار داشت: مرکز آمار اعلام کرد که تورم بهمن ماه امسال صفر است که این کار بزرگی است و برای اولین‌بار در کشور شاهد آن هستیم.

به دنبال اعلام این خبر مردم انتظار داشتند تا حداقل بازار شب عید به صورت کنترل شده باشد و قیمت های فضایی شب عید، قدرت خرید آنها را پایین نیاورد؛ اما آنچه که در عمل دیده شد، افزایش یک باره قیمت ها در شب عید بود.

برخلاف این که هر ماه خبر کاهش نرخ تورم از سوی نهاهای مسئول اعلام می شود، اما مردم برای تامین نیازهای اساسی خود با مشکل رو به رو هستند.

این در حالی بود که از ابتدای شروع مذاکرات، دولت یازدهم با گره زدن معیشت مردم و مشکلات اقتصادی به نتیجه مذاکرات و رفع تحریم‌ها با هر مرحله از مذاکرات امیدهای زیادی را درباره بهبود اوضاع اقتصادی به مردم می‌داد.

با گذشت زمان مذاکرات نه تنها قیمت ها کاهش نیافته بلکه افزایش قیمت ها تا حدی پیش رفت که طی دوسال گذشته چندین بار قیت حامل های انرژی افزایش پیدا کرد که همین موضوع موجب گرانی دیگر اجناس هم شد.

آزاد شدن قیمت بنزین، کاهش نرخ سودهای بانکی، افزایش یکباره قیمت نان، نایاب شدن برخی از میوه ها و افزایش قیمت آنهاو ... تنها نمونه هایی از افزایش های یکباره قیمت ها طی دو سال گذشته است که نشان می دهد روحانی وعده های انتخاباتی خود را به فراموشی سپرده است.

 

گران شدن قیمت نان در پیچ و خم تصمیمات دولتی

 نان یکی از محصولاتی است که در زندگی مردم بیشترین استفاده را داشته و افزایش قیمت آرد موجب می شود تا دیگر محصولاتی که به هر نحوی با آرد در ارتباط هستند،‌گران شود.

هرچند تجربه بازار در کشور ما نشان می دهد که با گران شدن برخی محصولات مانند نان، سایر کالاها نیز گران می‌شود اما دولت یازدهم در اقدامی عجیب با برداشتن یارانه آرد، موجب افزایش حداقل 30درصدی قیمت این محصول شد.

این در حالی است که به خاطر آزادپز شدن برخی از نانوایی ها، قیمت نان سفره برخی از استان های کشور حتی تا 120 درصد هم افزایش پیدا کرد.

این در حالی است که طی هفته های گذشته زمزمه های گرانی دوباره نان به گوش می رسد تا جایی که اخبار ضد و نقیضی در خصوص احتمال افزایش قیمت و یا آزادسازی همه نانوایی ها وجود دارد که متاسفانه مسئولان وزارت صنعت و اعضای کارگروه ملی نان هم هنوز پاسخ دقیقی به آن نداده اند.

در گروه غلات و حبوبات هم شاهد افزایش قیمت حدود 10 تا 15 درصدی اکثر حبوبات از جمله لپه و عدس و لوبیا بوده ایم. برنج هم که علی رغم ممنوعیت در واردات همچنان درصدر کالاهای وارداتی کشاورزی کشور به شمار می رود. با وجود ثبات قیمتی که در بخش برنج های خارجی وجود دارد، اما با افزایش قیمت حدود 10 درصدی نوع ایرانی آن در یک سال گذشته رو به رو بوده است.

جدول واردات حبوبات تنها در یک روز از یک بندر در کشور

 

لبنیات و گوشت، کمرنگ تر از همیشه در سبد غذایی مردم

در برهه ای از زمان طی چند ماه گذشته، قیمت لبنیات نیز افزایش چشم گیری داشت، به طوری که با یک محاسبه سر انگشتی بسیاری از کارشناسان تغذیه اعلام کردند با توجه به کم بودن میزان استفاده از لبنیات در سبد غذایی مردم این اقدام منجر به کاهش بسیار چشمگیر قدرت خرید مردم برای لبنیات شده و نقش لبنیات در سبد غذایی مردم بسیار کمرنگ شده که به مرور زمان مشکلات بیشتری برای مردم به وجود می‌آید.

از طرف دیگر گوشتهای گوساله، گوسفند و مرغ هم طی افت و خیزهای زیادی طی یک و نیم سال گذشته چندین بار افزایش قیمت داشته تا جایی که قیمت مرغ به هر کیلو بالای ده هزار تومان هم در ماه هایی از سال رسید.

هرچند در برهه هایی از زمان قیمت مرغ 100 درصد افزایش داشت اما میانگین افزایش قیمت مرغ در یک و نیم سال گذشته حدود 50 درصد است.

طبق آمار به دست آمده از میزان افزایش قیمت گوشت، به طور میانگین قیمت لبنیات و گوشت تا بیش از 15 درصد نیز افزایش داشته است؛ از طرف دیگر دامداران با مشکلات زیادی رو به رو هستند و واردات گوشت های یخ زده به ویژه گوشت ماهی و بوفالو در ماه های دیگر به شدت افزایش یافته است؛ این در حالی است که همین میزان ارز تعلق گرفته به واردات می‌تواند کمک زیادی به رونق دامداری در کشور داشته باشد.

گروه روغن و چربی ها هم از موج افزایش قیمت ها در امان نماند به طوری که انواع روغن های جامد، مایع و سرخ کردنی به طور میانگین 30 درصد نسبت به سال گذشته گرانتر شده اند و افزایش قیمت دوباره آن ها هم در حال حاضر با چراغ سبز سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولیدکنندگان رو به رو شده است.

 

میوه هایی که به عنوان کالای لوکس به فروش رسیدند!

در حالی که دولت اعلام کرد که برای کنترل بازار میوه برنامه های گسترده ای در پیش گرفته است، باز هم بازار میوه شب عید با مشکلات زیادی رو به رو شد.

این در حای بود طی همین چند روز گذشته روحانی گفت: کاری می کنیم که قیمت میوه ساعت 8 صبح با 10 صبح فرقی نداشته باشد، اما سیر صعودی قیمت میوه و تره بار باعث شد تا برخی از میوه ها با عنوان کالای لوکس به فروش برسند.

قیمت برخی از میوه های نوبرانه بیش از 2 برابر نسبت به سال گذشته افزایش قیمت داشت تا به این ترتیب حتی برخی از این میوه ها تا هر کیلو 40 هزار تومان به فروش برسند.

از طرف دیگر واردات میوه های لوکس مانند انگور خارجی این محصول را تا هر کیلو 60 هزارتومان هم در بازار قیمت گذاری کرد.

بر اساس آمار رسمی برخی از سایت ها، قیمت میوه طی یک سال گذشته به بیش از 100 درصد افزایش رسیده است.

این در حالی است که نبود مدیریت کافی بر روند واردات و صادرات میوه منجر به بروز مشکلات قیمتی در میوه ها شده است؛ به طوری که از یک طرف میوه های لوکس با قیمت های بالا وارد کشور شده و از طرف دیگر میوه های داخلی با قیمت حتی کمتر از فیمت آب مصرفی به خارج از کشور صادر می شوند تا قیمت این میوه ها در داخل با افزایش چشمگیری مواجه شود که نمونه آن را می توان در خصوص صادرات هندوانه به کشورهای عربی مشاهده کرد.

قیمت خشکبار هم مانند میوه با افزایش قیمت قابل توجهی رو به رو بوده است به شکلی در بسیاری از موارد آن تا 70درصد افزایش قیمت را تجربه کردند، اما به طور میانگین خشکبار 35 درصد نسبت به یکسال گذشته گران تر شده است.

 

پوشاک قاچاق اما گران بر تن مردم

پوشاک مردم نیز یکی از اقلام کالاهایی است که قدرت خرید مردم برای تهیه آن بسیار اهمیت دارد؛ جولان اجناس قاچاق در بازار در یکسال و نیم اخیر مانند گذشته بسیار فزاینده بوده و در کنار این مسئله مردم نسبت به یکی دو سال گذشته لباس های گرانتری را هم خریده اند.

با افزایش قیمت پارچه در حدود 30 درصد نسبت به سال گذشته، قیمت پوشاک هم با توجه به عواملی مانند اجرت دوخت چیزی در حدود 40 درصد نسبت به سال گذشته گران شد. در این میان انعقاد قرارداد تعرفه ترجیحی میان ایران و ترکیه که به واردات قانونی پوشاک هم دامن زد و همچنین برگزاری نمایشگاه پوشاک ترکیه در تهران روزگار تولید کنندگان را بدجوری تیره و تار کرد.

قیمت کفش هم بنا به اعلام بانک مرکزی به طور میانگین در حدود 45 درصد افزایش قیمت داشته است تا مردم مطابق معمول کفش های گرانتری را نسبت به سال گذشته اش بپوشند یا ناچار شوند از کفش های قاچاق استفاده کنند.

بسیاری از تولید کنندگان پارچه و لباس در داخل کشور مجبور هستند کالاهای خود را با مارک های خارجی به فروش برسانند؛ اما از طرف دیگر بازار واردات در این محصول هم بسیار داغ بوده، به طوری که هر روز بیش از چند کشتی پارچه و البسه در بنادر کشور پهلوگیری می کنند که حتی چادر خارجی را برای ایرانیان به ارمغان می‌اورند تا هم ضربه به پیکره تولیدکننده زده و هم تب خرید و افزایش قیمت را در بازار ایران رقم زده باشند.

 

قیمت حامل‌های انرژی؛ شاه کلید افزایش قیمت‌ خدمات

افزایش قیمت حامل های انرژی مانند آب، گاز، برق و حتی تعرفه های مخابرات منجر به ورود یک موج جدید گرانی به کشور شد؛ در حالی که مسئولین دولتی بارها اعلام کردند که قیمت گاز و برق افزایشی نخواهد داشت در سال جدید برای دومین بار قیمت‌ها افزایش یافت.

افزایش 35 درصدی قیمت گاز، افزایش 30 درصدی قیمت برق، افزایش 20 درصدی قیمت آب و ... طبق آمار رسمی کشور افزایش خدمات ساختمانی را هم رقم زد؛ این افزایش قیمت برای برخی از استان های سردسیری کشور قبوض 800 هزار تومانی گاز برای یک ماه را به همراه داشت که مشکلاتی را برای خانواده ها فراهم کرد.

 

با عدم پیگیری خواسته های مردم در خصوص مسکن مهر و حاشیه هایی که دولت یازدهم برای مسکن مهر به وجود آورد، مسکن نیز با مشکلات زیادی همراه شد به طوری که اجاره نشینان در خرداد ماه سال جاری نسبت به سال گذشته افزایش 40 درصدی اجاره بها را شاهد بودند.

این در حالی بود که کاهش نرخ سودهای بانکی صاحب خانه ها را مجاب به دریافت کرایه بالاتر از اجاره نشینان کرد تا فشار دیگری از سوی بی تدبیری های دولت بر زندگی مردم وارد شود.

 

افزایش قیمت بنزین طی ماه های گذشته و همچنین آزاد شدن قیمت آن منجر به افزایش نرخ کرایه های تاکسی و خدمات شهری شد تا جایی که برخی از هزینه های حمل و نقل طی یک سال بیش از 40 درصد افزایش قیمت داشته است.

افزایش 50 درصدی قیمت هواپیما نیز در سال گذشته منجر به کاهش مسافران هوایی شد اما از طرف دیگر اتوبوس ها نیز با افزایش 30 درصدی کرایه‌های خود نشان دادند در مسیر افزایش قیمت ها از دیگران عقب نمانده‌اند.

اما با بررسی 12 گروه کالای موثردر محاسبه نرخ تورم طبق جدول زیر با آمار جالبی در این زمینه رو به رو می شویم:

 

 

بازار سرمایه کشورمان این روزها اوضاع مطلوبی ندارد و بورس کشورمان که از آن به عنوان پیشانی اقتصاد یاد می‌شود، روند نزولی را طی می کند. شاخص کل بورس هم که به مثابه دماسنج اقتصاد است، روز گذشته به کمترین حد خود در سال جاری رسیده است. 

همچنین از ابتدای اسال تاکنون بازار سرمایه ۵۱ روز معاملاتی را به خود دیده است که از این میان، معامله گران شاهد ۲۲ روز مثبت برای بورس با مجموع رشد ۱۰۰۷۱ واحدی شاخص و ۲۹ روز منفی با مجموع افت ۱۰۲۸۱ واحدی بوده اند.

با دقت به آمارهای افزایش قیمت که عنوان شد، نه تنها گره مشکلات اقتصادی کشور باز نشده است، بلکه طی دو سال گذشته این گره محکم‌تر شده است.

با طی شدن روزها و ماه‌ها برای پیشبرد مذاکرات هسته‌ای دولت امید بیشتری به حل مشکلات اقتصادی کشور داشته به طوری که حتی بحران آب ومحیط زیست را در در کشور به تحریم ها گره زده است، اما گذشت زمان و به عقیده بسیاری از کارشناسان مسائل اقتصادی مشکلات اقتصادی کشور تنها ناشی از سوء مدیریت در کشور بوده است.