به گزارشامروله، رئیس پژوهشگاه دانش‌های بنیادی در گفت‌وگو با خبرنگارخبرگزاری تسنیم، درباره آخرین اخبار از دو پروژه عظیم ملی(رصدخانه ملی و شتابگر ملی) با ذکر مقدمه‌ای، پیشرفت علمی کشور را یک حادثه بسیار مهم و استراتژیک توصیف کرد و گفت: من در یک مصاحبه دیگری هم گفتم اینکه ایران پیشرفته‌ترین کشور خاورمیانه شده و در جهان اسلام خط مقدم است، یک امر تصادفی نیست.
لاریجانی افزود: من به عنوان یک خدمتگزار کوچک این مملکت که بیش از 30 سال در این حوزه کار می‌کنم می‌خواهم بگویم این پیشرفت‌ها دلیل دارد و دلیلش آن است که یک فرد مؤثری مانندمقام معظم رهبری 26 سال است که یک تصور درست از پیشرفت علمی را به صورت روزمره دنبال می‌کنند. این مطلبی است که شاید مردم از آن اطلاع نداشته باشند.
وی ادامه داد: مقام معظم رهبری گذشته از کسوت ولایت و مسئولیت رسمی و مملکتی که دارند، خودشان به عنوان یک عالم و دانشمند علقه‌ای ویژه به علم دارند و تصور درستشان از علم بسیار جالب و دلنشین است ولی کمتر به آن توجه شده است.
رئیس پژوهشگاه دانش‌های بنیادی با تاکید بر اینکهمن مقام معظم رهبری را معمار پیشرفت علمی کشور می‌دانم و دلیل این معمار بودن داشتن تصور درست و پیگیری مستمر است، خاطرنشان کرد:تصور مقام معظم رهبری از توسعه علمی کشور بر چند رکن بسیار مهم استوار است. رکن اول آنکهایشان به "علوم پایه"(اعم از علوم پایه نظری و تجربی) توجه ویژه‌ای دارند.مقام معظم رهبری در یکی از سخنرانی‌هایشان به دانشگاهیان فرمودند "علوم پایه مانند حساب پس‌انداز است و علوم دیگر مانند حساب جاری، لذا هیچوقت نگذارید حساب پس‌انداز شما کم شود". این تصور کاملاً درستی است چرا که علوم پایه موتور محرکه اصلی برای پیشرفت مستمر علم است.
لاریجانیرکن دومدر نگاه مقام معظم رهبری به توسعه علمی راتوجه به رقابت بین‌المللیدر این عرصه توصیف و تصریح کرد: مقام معظم رهبری فرمودند طوری نباشد که ما مطلبی را بگوییم و بعد خودمان برای خودمان کف بزنیم.اگر کسی اکتشافی کرد باید در افق بین‌المللی بوده و در دنیا مطرح شود. لذا این اکتشافات نباید محدود به دایره خاص باشد. بنابر این دیدگاه، بحث مقالات در مجلات خوب علمی مطرح می‌شود که همین مرکز پژوهشگاه دانش‌های بنیادی پرچمدار این موضوع در کشور است.
وی با بیان اینکه هر مجله علمی معتبر بین‌المللی پاتوق تعدادی از دانشمندان حول موضوع خاصی است، اظهار داشت: به عنوان مثال وقتی شما مدعی می‌شوید در فیزیک پلاسما کشفی را انجام داده‌اید، این کشف خود را برای یک‌سری از دانشمندان خبره می‌فرستید و آنها می‌بینند، اگر به آن توجه کرده، آن را نقد کردند و یا پذیرفتند معلوم است که طرح و حرف شما مهم است ولی اگر توجهی نشد، غالباً معلوم می‌شود آن چیزی که گفته شده درجه یک نبوده است.
رئیس پژوهشگاه دانش‌های بنیادی در ادامه سخنان خودرکن سومدیدگاه مقام معظم رهبری در حوزه توسعه علمی کشور راتأکید بر حضور جوانان در عرصه‌های علمیعنوان کرد و گفت: رهبر معظم انقلاب معتقدند بار علمی را باید جوانان به دوش بکشند و این جوانان هستند که می‌توانند کارهای بسیار عظیمی انجام دهند. به نظر من این حرف بسیار درست و اساسی است.
لاریجانی همچنین با بیان اینکهرکن چهارمدر دیدگاه مقام معظم رهبری راجع به توسعه علمی کشور، تاکید بر"نوآوری"است، تصریح کرد: مقام معظم رهبری معتقدند فعالیت علمی ما در همه رشته‌ها باید به سمت نوآوری باشد؛ ما نباید درجا بزنیم، لذا باید جرأت داشته و به مسائل نو حمله کنیم.
وی همچنینرکن پنجمدر این زمینه را توجه به لزوم راه‌اندازی و ایجاد"چرخه دانش، تکنولوژی، صنعت و ثروت"عنوان کرد و اظهار داشت: این چرخه متاسفانه در حال حاضر در کشور ما مغفول واقع شده است؛ اینکه مقام معظم رهبری بر روی پارک‌های فناوری و شرکت‌های دانش‌بنیان تأکید ویژه‌ای دارند برای این است که حلقه مفقوده را راه بیندازند، زیرا هنوز چرخه دانش، تکنولوژی، صنعت و سرمایه راه نیفتاده است.
رئیس پژوهشگاه دانش‌های بنیادی خاطرنشان کرد:این 5 رکنی که ذکر کردیم، vision(نگاه، دید) درست مقام معظم رهبری به عنوان معمار پیشرفت علمی کشور ما در دوران معاصر است.
لاریجانی با بیان اینکهپروژه‌های بزرگ ملی مانند رصدخانه و شتابگر ملی با همه ارکان 5 گانه ذکر شده، ارتباط دارند، تصریح کرد: این پروژه‌ها اولاً در حوزه علوم پایه هستند. اگر علوم پایه آزمایشگاه بزرگ نداشته باشد مجبور است فقط روی کاغذ باشد و در این صورت دانشمندان ما جرأت نوآوری ندارند و فقط باید نوآوری‌های دیگران را تحلیل کنند، البته این کار هم جالب است، ولی کار دست دوم خواهد بود.
وی با بیان اینکه ما برای نقب(راه، ارتباط) داشتن مستقیم با عالم واقع به آزمایشگاه نیاز داریم، تصریح کرد:این دو(رصدخانه ملی و شتابگر ملی) آزمایشگاه بسیار فوق‌العاده‌ای هستند و از طریق آنها دانشمندان ما با مقیاس بسیار بزرگ(رصدخانه) با مقیاس بسیار کوچک(شتابگر) در تماس با علم واقع قرار می‌گیرند.البته می‌دانید که از لحاظ تئوری‌های علم فیزیک، مقیاس بزرگ و کوچک به هم لینک دارند؛ این حادثه خیلی جالبی در عالم علم است و اینطور نیست که بزرگی و کوچکی بین آنها فاصله انداخته باشد. اتفاقاً این‌ها با یکدیگر ارتباط وثیقی دارند. بنابراین نسبت این پروژه‌ها به رکن اول بسیار مهم است.
رئیس پژوهشگاه دانش‌های بنیادی با اشاره به تناسب و ارتباط این پروژه‌ها با رکن دوم نگاه رهبر معظم انقلاب به حوزه توسعه علم اظهار داشت: نسبت این پروژه‌ها به مسئله ارتباطات بین‌المللی نیز بسیار مهم است؛ اولاً در تأسیس این رصدخانه همکاری‌های وسیع بین‌المللی داریم و بعداً در دیتاهایی(داده‌ای، اطلاعاتی) که آنالیز می‌شود، تعامل بسیار سنگینی خواهیم داشت. الان نیز بخش عظیمی از دیتا می‌آید و می‌رود و نیروهای ما درباره آن تمرین می‌کنند.
لاریجانی با اشاره به ارتباط این پروژه‌ها به رکن سوم توسعه علمی (جوانان)، گفت: این پروژه‌ها میدان بزرگی برای فعالیت جوانان است. همین الان نیروهایی که در رصدخانه و شتابگر ملی کار می‌کنند نیروهای جوان هستند. البته دانشمندان با تجربه، جوانان را کمک و هدایت می‌کنند، ولی موتور محرک اصلی آن جوانان هستند.
وی با بیان اینکه روزی که همه باریکه‌های شتابگر ملی فعال شود حدود 6 هزار محقق را می‌تواند حول خودش جمع کند، اظهار داشت: این رقم عظیمی است و کاربردهای بسیار وسیعی دارد. ما 32 باریکه را تعریف کردیم که هر کدام یک قسمتی دارد؛ مثلاً یک قسمت مربوط به فیزیک است، یکی برای امور پزشکی استفاده می‌شود، یکی برای امور صنعتی استفاده می‌شود، دیگری برای امور کشاورزی استفاده می‌شود و ...، یعنی یک جمعی با گرایش‌های مختلف در این پروژه حضور دارند.
رئیس پژوهشگاه دانش‌های بنیادی با تأکید بر اینکه شتابگر ملی در چرخه دانش، تکنولوژی، صنعت و سرمایه نقش بسیار مهمی دارد، گفت: رصدخانه ملی و شتابگر ملی پروژه‌هایی نیست که هر روز ساخته شود. ساخت شتابگر در ایران سابقه نداشته ولی هزار سال پیش رصدخانه داشتیم. اما این رصدخانه جدید در مرزهای دانش و تکنولوژی ساخته می‌شوند.
لاریجانی در ادامه سخنان خود خاطرنشان کرد: من از مجلس شورای اسلامی تشکر می‌کنم که در سال جاری در بودجه راجع به شتابگر ردیف خاص اختصاص دادند؛ البته بودجه آن کم است ولی بالاخره ردیف بودجه‌ای برای آن اختصاص داده شده است.
وی همچنین با تشکر از دولت به دلیل حمایت از این پروژه‌ها، گفت: هر دو پروژه مورد حمایت دولت است و به همین دلیل تشکر ویژه‌ای از دولت آقای روحانی دارم. همچنین از وزارت علوم و معاونت علمی نیز تشکر می‌کنم که این پروژه‌ها را با علاقه دنبال می‌کنند. البته ما به مشکلات بودجه‌ای آگاه هستیم ولی این پروژه‌ها نسبت به توان ملی ما بودجه‌های سنگینی نمی‌خواهد.
رئیس پژوهشگاه دانش‌های بنیادی افزود: بسیار امیدوار هستم، چراکه وقتی این پروژه‌ها فعال شده و به بهره‌برداری برسد، به مرور تحول بسیار عظیم علمی برای ایران به همراه خواهد داشت.
رئیس پژوهشگاه دانش‌های بنیادی در پاسخ به این سوال که این پروژه‌ها چه زمانی مورد بهره‌برداری قرار خواهند گرفت، با بیان اینکه پروژه رصدخانه در سال 94 می‌تواند جهش‌های بزرگی داشته باشد، تصریح کرد: این که از کلمه "می‌تواند" استفاده می‌کنم، به دلیل امکانات است. الان سرعت ما تا حدی کم است؛ نه اینکه نمی‌توانیم پروژه‌ها را دنبال کنیم، بلکه علت این کندی کم بودن امکانات ماست.
لاریجانی اظهار داشت: من امیدوار هستم در سال 95-96 نورگیری‌های اولیه رصدخانه را داشته باشیم، زیرا در حال حاضر آیینه تلسکوپش را داریم و در حال ساخت ابزارگانش هستیم و راهش نیز عمدتاً درست شده است. یک مقدار کارهای ساختمانی داریم که باید انجام شود.
وی با بیان اینکه پروژه شتابگر ملی زمان بیشتری برای تکمیل می‌خواهد، چرا که کار وسیع‌تری است، خاطرنشان کرد: کارهای بزرگ آرام آرام با برنامه و پیگیری درست می‌شود.
انتهای پیام/