به گزارشامروله، حجت‌الاسلام حسن روحانی رئیس‌جمهور صبح امروز(دوشنبه) در نشست حقوق اساسی و شهروندی با اشاره به نقش امام خمینی (ره) و تحولات پیش از انقلاب برای رسیدن به جمهوری اسلامی در ایران، گفت: این فکر بسیار مهمی بود که نظام ما به عنوان جمهوری اسلامی مدنظر گرفته شود، زیرا اگر نظام ما جمهوریت نبود و انتخابات مبنا نبود، من بعید می‌دانم تا امروز این نظام مانده بود.
وی افزود: جمهوریت و انتخابات و آرای مردم به عنوان بنیان و اساسی است که این نظام را به خوبی حفظ کرده است، یعنی مردم اگر اشکالی هم می‌بینند می‌توانند این اشکال را در انتخاب فردی صالح‌تر و بهتر رفع کنند.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه نمایندگان مجلس شورای اسلامی، نمایندگان مجلس خبرگان رهبری و رئیس جمهور با آرای مستقیم مردم تعیین می‌شوند، اظهار داشت: این مساله بسیار مهم است که مبنای حکومتمان آرای مردم و رای مردم است، البته اسلامیت نظام به عنوان یک رکن همواره مدنظر بوده است.
روحانی با بیان اینکه یکی از مسائل مهمی که قبل از پیروزی انقلاب به آن فکر می‌شد این بود که اگر انقلاب پیروز شد شکل حکومت چگونه خواهد بود، اظهار داشت: سال ۵۶ در جلسه‌ای در محضر شهید بهشتی و بعد هم در جلسه‌ای در محضر شهید مطهری این موضوع مطرح می‌شد. این دغدغه بعد از آن بود که مباحث امام در نجف راجع به ولایت فقیه در درس بیع مطرح شده بود و به شکل جزوه‌ای هم چاپ شده بود.
وی خاطرنشان کرد: آن زمان سوال این بود که نقش مردم و رأی آنها در نظام آینده چیست؟ و آیا نظام پارلمانی خواهد بود یا به شکلی دیگر؟ امام هم در نوفل لوشاتو بود و برخی از این عزیزان مثل شهید مطهری و شهید بهشتی و دیگران به دیدار امام آمدند که نظام حکومتی ما چه خواهد بود. اگر یادتان باشد مردم می‌گفتند آزادی استقلال یا استقلال آزادی، حکومت اسلامی. این شعار، از زمانی تغییر کرد و به «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» تغییر کرد که امام در پاریس مطرح کرد که نظام آینده ما جمهوری است.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه این هم مبتنی بود بر مباحثی که در تهران بود و مباحثی که در پاریس در محضر امام مطرح شد، افزود: برخی از آن جلسات که مهم بود را به یاد دارم و برخی را هم من نبودم و متأسفانه عزیزانی که آن موقع بحث می‌کردند اکثرشان شهید شده‌اند یا فوت کرده‌اند. حالا ممکن است نوشته باشند و در آثارشان موجود باشد.
روحانی با بیان اینکه این فکر مهمی بود که نظام ما به‌عنوان جمهوری اسلامی مدنظر قرار گیرد، گفت: نظر من که تا حدی در زمینه امنیت ملی کار کرده‌ام این است که اگر نظام ما جمهوری نبود و انتخابات مبنا نبود، بعید می‌دانم تا امروز این نظام مانده بود.
وی با اشاره به اینکه وقتی شما در حکومتی به آرای مردم اتکاء می‌کنید که مردم باید رای دهند، اگر سیستم حزبی نداشته باشید کار مقداری سخت می‌شود، افزود: یعنی با جنجال و سر و صدا نزدیک انتخابات و شعارهای مختلف ممکن است در هدایت مردم برای اینکه چه کسی و چه کسانی را انتخاب کنند مقداری سخت و مشکل شود.
رئیس جمهور تاکید کرد: اما اگر نظام حزبی باشد راحت تر است، در نظام حزبی مدام بحث و گفتگو و چارچوب را مشخص می‌کنند نظام و قانون اساسی ما هم حزبی نیست و بر مبنای حزب بنا نشده است یعنی در انتخابات به فرد را می‌دهیم به حزب رای نمی‌دهیم. در ریاست جمهوری هم فیلتر حزبی نداریم.
روحانی با بیان اینکه هر کشوری در انتخابات فیلترهایی دارد اما ما فیلتر حزبی نداریم، اظهار داشت: این فیلتر از طریق شورای نگهبان اعمال می‌شود و حزبی نیست و ما اشکالات این چنین داریم که باید روی آنها فکر کنیم.
وی اضافه کرد: مثلا در بحث بازنگری قانون اساسی نیز در یک زمانی که مورد نیاز باشد که اشکالی هم ندارد. البته قانون اساسی معمولا دیر به دیر در دنیا اصلاح می‌شود ولی الان سی و یک سال است قانون اساسی تغییر نکرده، قبلا قانون اساسی یک فرصت ۱۰ ساله بود، اصلاحاتی در پایان عمر حضرت امام(ره) انجام گرفت اما در این سی و یک سال قانون اساسی تغییر نکرده و ممکن است زمانی لازم باشد تغییر کند.
رئیس جمهور با طرح این پرسش که یکی از مباحثی که جای آن خالی است، اینکه آیا نظام حزبی خوب است داخل قانون اساسی بیاید یا نه؟، اظهار داشت: وقتی در مجمع تشخیص هم درباره قانون انتخابات بحث می‌کردیم، چارچوبی را در کمیسیون تصویب کردیم که آن زمان به دلایلی متوقف شد.
روحانی با بیان اینکه در صحن مجمع ۴ ماده تصویب و بعد متوقف شد، گفت: در آن چارچوب سیاست‌های کلی قانون انتخابات ما نظام حزبی را پیش‌بینی کردیم یعنی مردم می‌توانستند به جای فرد به حزب دهند.
وی با تاکید براینکه قانون اساسی ما یکی از قانون‌های قابل توجه در سطح جهان است و می‌توانیم به آن ببالیم، اظهار داشت: از سال ۵۸ که این قانون اساسی تدوین شده و مخصوصاً جاهایی که درباره حقوق ملت آمده فصل ۳ قوانین روشن و اصول واضح و مدرن و چیزی است که می‌توان آن را در دنیا به عنوان یک قانون اساسی مدرن عرضه کرد.
رئیس جمهور گفت: متاسفانه فهم همه از قانون اساسی یکی نیست البته در قانون پیش بینی شده اگر در بخشی از قانون نیاز به تفسیر بود، چه نهادی باید تفسیر لازم را انجام دهد. اما قبل از آنکه به تفسیر قانون برسیم، برداشت و فهم خیلی مهم است که از این قانون اساسی ما چه برداشت و چه فهمی داریم.
روحانی تصریح کرد: فهم ارکان حکومت یعنی دولت، مجلس و قوه قضاییه فهم مشترکی از قانون اساسی ندارند، این قوا به مانند هم نمی اندیشند و ممکن است در مسائل فنی و مهم اختلاف نظر باشد؛ گاهی اوقات می شنویم که بعضی از نمایندگان مجلس می گویند ما باید بر کار وزار نظارت کنیم که این نشان از برداشت ناقص از قانون اساسی است.
وی با بیان اینکه البته نمایندگان در یک مفهمومی ممکن است از وزار سوال کنند اما در قانون نظارت بر کار وزرا وجود ندارد و این رئیس جمهور است که بر کار وزیر، نظارت می کند، گفت: بنابراین، نظارت بر کار وزیر از وظایف رئیس جمهور است و او [رئیس‌جمهور] اختلاف دو وزیر را حل می کند و هماهنگی بین دو وزیر یا چند وزیر بر عهده وی است.
رئیس جمهور با تاکید براینکه مجلس در جاهایی که صلاح می داند می تواند استیضاح را در دستور کار قرار دهد، و همچنن تحقیق و تفحص هم در جاهایی که می داند می تواند به مفهوم نظارت انجام دهد، افزود: اما در قانون کلمه نظارت مجلس بر کار دولت نیامده است.
روحانی با بیان اینکه برنامه را برای دولت باید چه کسی بنویسد؟، گفت: البته در زمان رژیم گذشته به عنوان نمونه برنامه پنج‌ساله و شبیه آن نوشته می‌شد اما در جمهوری اسلامی و برنامه طبق اصل ۱۳۴ و اجرای قانون بر عهده رئیس‌جمهور است و به صراحت در قانون ذکر شده که خط‌مشی و برنامه به عهده او است و ذکر شده که وقتی برنامه و خط‌مشی بر عهده رئیس‌جمهور است، چندبار باید برنامه تعیین کنیم.
وی یادآور شد: زمانی رئیس جمهور برنامه لازم را تعیین می‌کند تا انتخاب شود و در انتخابات برنامه را ارائه می‌کند و در مصاحبه با مردم و در اجتماعات برنامه‌هایش را اعلام می‌کند.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه فهم ما از قانون اساسی یکی نیست، افزود: درست است که پیش‌بینی شده اگر جایی تفسیر لازم بود، چه نهادی قانون اساسی را تفسیر کند. اما قبل از اینکه به تفسیر برسیم، برداشت و فهم خیلی مهم است که از این قانون اساسی چه برداشت و چه فهمی داریم.
رئیس جمهور اظهار داشت: حتی دولت، مجلس، قوه قضائیه، نیز فهمشان مشترک نیست و مثل هم نمی اندیشند. گاهی در مسائل حتی مهم ممکن است اختلاف نظر باشد.
وی با بیان اینکه نکته بسیار مهم قانون اساسی این است که مسئول اجرای قانون اساسی چه کسی است؟ تاکید کرد: اصل ۱۱۳ قانون اساسی چند مسئله دارد؛ اولاً جایگاه رئیس جمهور را تعریف می‌کند و می‌گوید رئیس جمهور دومین مقام کشور است و عالی‌ترین مقام رسمی کشور بعد از رهبری، رئیس‌جمهور است بلافاصله بعد از این می‌گوید مسئول اجرای قانون اساسی است، یعنی کسی که بعد از رهبری بالاترین مقام کشور است، مسئولیت اجرای قانون اساسی را به عهده دارد و جز مواردی که البته بر عهده رهبری است.
رئیس جمهور با بیان اینکه این موضوع خیلی روشن و شفاف است، اظهار داشت: وقتی اول و آخر این قانون خوانده می‌شود معنای آن این است که رئیس جمهوری در قوه مجریه مسئول اجرای قانون اساسی است. گفتن این حرف لغو است، معلوم است هر کسی در بخش خود مسئول اجرای قانون است، این موضوع گفتن ندارد.
روحانی با بیان اینکه این حرف بی‌خاصیت و بی‌معنایی است!، گفت: یکی از جاهایی که تفسیر نمی خواهد همین‌جا است و اختلاف برداشتی در این زمینه وجود ندارد.
وی درخصوص برداشت متفاوت برخی از اصل ۱۳۴ قانون اساسی، تصریح کرد: شورای نگهبان در برداشت آخر خود تفسیری داشته که مسئله مهمی است. البته آنجا در دوره‌های ابتدای انقلاب برداشت دیگری داشتند، باید حقوقدانان برای این موضوع فکری کنند. در هر دوره‌ای یک جور تفسیر می‌کنند، و گرنه ممکن است شورای نگهبان در دوره دیگری تفسیر دیگری ارائه دهد.
رئیس جمهور با اشاره به جایگاه همه‌پرسی در قانون اساسی، افزود: اصل ۵۹ قانون اساسی میتواند در مقاطعی که اختلاف نظر اساسی وجود دارد و اتفاق نظری وجود ندارد، مهم باشد. البته باید موضوع مهمی باشد تا بحث و بررسی شود و در اختیار آرای عمومی و به رفراندوم گذاشته شود. البته سازوکار این اصل خیلی پیچیده است اما بعد از ۴۰ سال میتواند یک بار اجرا شود.
روحانی همچنین درباره وعده خود به مردم در ایام انتخابات مبنی بر تدوین حقوق شهروندی، خاطرنشان کرد: گفتم منشور حقوق شهروندی را اعلام و به مردم اعلام کنیم. چند بار دوستان پیش‌نویس‌هایی را تهیه کردند تا آنکه من با تعدادی از حقوقدانان دیدار کردم.
وی با بیان اینکه آنان سوال کردند مبنای شما برای نوشتن منشور حقوق شهروندی چیست و در چه جایگاهی می‌خواهی آن را بنویسی؟ این لایحه است یا آئین‌نامه است؟، اظهار داشت: خیلی بحث شد. گفتم مبنا اصل ۱۳۴ قانون اساسی است و بعد هم میتواند به شکل لایحه درآید. بعد از آن جلسات زیادی برگزار شد تا منشور منقحی تدوین شود که افرادی مسئولیت آن را بر عهده داشتند.
رئیس جمهور تاکید کرد: ندیدم کسی به این منشور اشکال اساسی بگیرد، البته ممکن است برخی بگویند لازم است چند ماده دیگر به آن اضافه شود اما در نهایت این منشور، منشور منقحی است و دلیل تدوینش هم این بود که مردم بدانند حقوق‌شان چیست و مسئولان اجرایی کشور و سایر مسئولان نیز بدانند که این حقوق و تکالیف وجود دارد.
روحانی افزود: این منشور جزو افتخارات دولت یازدهم است که در دولت دوازدهم نیز ادامه یافت و معاونت حقوقی اکنون مسئولیت آن را بر عهده دارد. البته دستیار ویژه‌ای هم در این رابطه داشتیم. به هرحال آنچه مهم است این است که حقوق شهروندی مورد توجه همه باشد و دولت با تاکید بر آنها، منشور شهروندی را اجرا کند.
رئیس جمهور با بیان اینکه گزارش مفصلی توسط معاونت اداری و استخدامی درباره اجرای این منشور داده شده است، گفت: این منشور در ادارات مختلف در حال اجرایی شدن است.
روحانی افزود: البته ما به اینکه حقوق شهروندی تدوین و منتشر شود اتکا نکردیم. تلاش کردیم حقوق شهروندی را اجرا کنیم تا مردم بتوانند نظرات خود را ارائه کرده و آراء خود را نسبت به افراد در صندوق بیندازند.
وی تاکید کرد: تلاش ما در دولت این بود که مردم نظر خود را بیان و رای خود را اعلام کنند، ضمن آنکه به دنبال این بودیم که همه جناح‌ها و احزاب نمایندگان خود را معرفی و در انتخابات شرکت کنند.
رئیس جمهور به برگزاری انتخابات در دولت‌های یازدهم و دوازدهم اشاره کرد و با بیان اینکه در آن انتخابات هیچ مشکل امنیتی قبل، حین و بعد از انتخابات نداشتیم، گفت: در زمینه آزادی‌های دانشجویان در دانشگاه‌ها، برگزاری اجتماعات و اعتراضات، انتشار روزنامه‌ها و رسانه‌ها، شرایط امروز از قبل دولت یازدهم بهتر است. البته در این زمینه تکنولوژی هم به ما کمک کرد.
روحانی گفت: دولت یازدهم و دوازدهم در فضای مجازی کار بزرگی کرد، اگر این دولت نبود فضای مجازی در اختیار مردم نبود. فداکاری و ایستادگی زیادی شد تا مردم از فضای مجازی استفاده کنند. در کنارش هم سعی کردیم دولت الکترونیک را ترویج کنیم و کار زیادی هم در این باره انجام شده است.
وی تصریح کرد: شفافیت زیادی بر اساس وجود فضای مجازی در کشور ایجاد شده است، به همین دلیل بودجه را الان همه مردم می‌دانند که چگونه است. از سوی دیگر حضور مردم در صحنه و نقد و اعلام نظر مردم شرایطش با گذشته متفاوت است. الان همه مردم یک رسانه دارند و می‌توانند نظر خود را اعلام کنند.
رئیس جمهور گفت: یکی از کارهای دولت‌فضای مجازی بود که به مردم هدیه کرد و مردم با موبایل هوشمند با همدیگر و با دنیا در تماس هستند و بسیاری از اطلاعات را به شکل آنلاین در اختیار دارند.
روحانی با اشاره به ارائه لوایح بودجه در سال‌های اخیر، گفت: الان چندین سال است که ما بودجه‌ای را که تقدیم مجلس می‌کنیم همه مردم مطلع می‌شوند. مردم با شفافیت می‌توانند بخوانند و نقد کنند و بگویند چرا به این دستگاه بیشتر پول دادید و به آن یکی کمتر اختصاص دادید.
وی با بیان اینکه شرایط حضور مردم در صحنه، نقد واعلام نظر مردم با گذشته بسیار متفاوت است،اظهار داشت: مردم همه الان همراه خودشان یک رسانه دارند، می‌توانند به‌راحتی نظرشان را بگویند، نقدشان را اعلام کنند، تشویق و ترغیب کنند.
رئیس‌جمهور با بیان اینکه یکی از کارهای مهمی که دولت یازدهم و دوازدهم انجام داد، مربوط به فضای مجازی بود،گفت: امروز مردم با موبایل هوشمند به راحتی با همدیگر و با دنیا در تماس هستند و بسیاری از اطلاعات را آنلاین در اختیار دارند که یکی از کارهای بزرگی بود که انجام گرفت. در سایر حقوق هم ما تلاش کردیم حقوق مردم تا حد امکان اجرایی و عملیاتی شود.
روحانی درخصوص فعالیت های دولت در حوزه سیاست خارجی نیز،گفت: اینکه توانستیم همه قطعنامه‌های فصل ۷ که علیه ملت ایران بود را لغو کنیم بسیار مهم است.
وی اضافه کرد: برای اهمیت این کار باید توجه داشته باشیم که دولت‌هایی در دنیا هستند که حدود ۱۰ یا ۱۵ یا۲۰ سال است که گرفتار فصل هفتم هستند. یعنی قطعنامه‌های آنها از طریق فصل هفت منشور در شورای امنیت سازمان ملل تصویب شده و هنوز نجات پیدا نکرده‌اند.
رئیس شورای عالی امنیت ملی با بیان اینکه دولت یازدهم توانست در یک فاصله زمانی کمتر از ۲ سال، کل این قطعنامه‌های فصل هفتم که ۶ قطعنامه بود، یکجا لغو کند و این در تیر سال ۹۴ انجام گرفت، افزود: یعنی تقریبا ۲ سال یا کمتر از دو سال همه این تحریم‌ها لغو شد و امروز هم لغو است و این بسیار مهم است، یکی از افتخارات بسیار مهم است.
روحانی می گوید: زنجیر بزرگی که به گردن مردم بود، پاره شد و این زنجیر فصل هفتم منشور سازمان ملل بود که به گردن مردم بود، این قطعنامه‌ها لغو شد.
وی با بیان اینکه در این توافق، حقوق هسته‌ای برای مردم تضمین شد،تاکید کرد: مردم حقوق هسته‌ای داشتند اما طبق همین قطعنامه‌های سازمان ملل، آنها این حقوق را غیرقانونی می‌دانستند، این برای مردم قانونی شد و در سایر حقوق، کارهای زیادی برای حقوق مهم ملت انجام گرفت.
رئیس‌جمهور تاکید کرد: از افتخارات دولت است که در احقاق حقوق مردم اهمال نکرده است، اگر ما یک میدان نفتی مشترک داشتیم، رفتیم این حقمان را بازستاندیم، یک میدان گازی مشترک داشتیم، اگر همسایه ما ۲ برابر ما از آن گاز استفاده می کرد، ما در این چند سال تلاش کردیم به اندازه همسایه‌مان از آن میدان گازی مشترک داریم استفاده می‌کنیم.
رئیس‌جمهور با بیان اینکه در میدان نفتی مشترک هم این کار را کردیم، توضیح داد: در میدان نفتی مشترکی برداشتی که ما می‌کردیم قابل مقایسه با همسایه نبود، الان داریم به اندازه او یا بیش از او از این میدان مشترک نفتی استفاده می‌کنیم. این یکی از افتخارات دیگر دولت بود.
روحانی با اشاره به اینکه مورد دیگر شکایاتی بود که ما در دادگاه بین‌المللی و دادگستری بین‌المللی لاهه مطرح کردیم و البته حالا در قدم های اولیه آن، موفقیت‌های خوبی به دست آوردیم، اظهار داشت: این هم برای اولین بار است که دولت وارد یک دادگاه بین‌المللی می‌شود و در قدم‌های اول پیروز و موفق شده می‌شود.
وی با بیان اینکه در زمینه صلاحیت، موفقیت‌هایی را به دست می‌آورد،گفت: در زمینه احکام موقت و قرار میتواند موفقیت به دست بیاورد. در دولت‌های قبلی شما بگردید، کمتر سابقه دارد و این موفقیت‌های حقوقی است که دولت یازدهم و دوازدهم به دست آورده است.
رئیس‌جمهور تاکید کرد: در مقام عمل هم تلاش کردیم مردم در زمینه آموزش، بهداشت، نیازهای ضروری زندگی‌شان، در زمینه حقوقی که نسبت به تورمی که وجود دارد می‌گیرند، یک تعادلی برقرار شود.
روحانی با بیان اینکه ما در شرایطی هستیم که مردم خدای نکرده اگر مریض شوند و باید دو یا سه شب در تخت بیمارستان باشند، پولی که باید برای تخت بیمارستان پرداخت بکنند ۱۰ درصد یا در روستاها ۶ درصد است،افزود: این پولی که مردم باید از جیب‌شان پرداخت کنند، کاهش پیدا کرده و طرح تحول سلامت کار بزرگی بود که در این دولت انجام گرفته است.
وی اظهار داشت: کاری که در ماه‌های اخیر ما انجام دادیم این بود که برای اقشار کم‌درآمد و کم‌مصرف، آب، برق و گاز را مجانی کردیم. کسی فکر نمی‌کرد ما در شرایط جنگ اقتصادی و تحریم شدید، بتوانیم این کار را انجام دهیم که ۳۰ درصد مردم دیگر پول برق و گاز پرداخت نکنند.
رئیس‌جمهور گفت: در حال حاضر ۳۰ درصد مردم پول برق و ۳۰ درصد مردم پول گاز پرداخت نمی‌کنند و یک عدد بزرگی هم پول آب پرداخت نمی‌کنند که البته کسانی که پول آب پرداخت نمی‌کنند یک‌مقدار کمتر از ۳۰ درصد است و این کار بزرگی است که انجام شده و البته عمدتا روستایی‌ها از این حق استفاده می‌کنند.
وی با بیان اینکه ما برای گروه‌های مختلف جامعه هم تلاش کردیم که مردم از حق‌شان بتوانند استفاده کنند،گفت: از روز اول برای حقوق زنان و حقوق جوانان در جامعه و اقلیت‌های دینی، مذهبی و قومی به مردم قول دادیم و تلاش کردیم و عمل هم کردیم. گفتیم ۳۰ درصد مدیریت به عهده خانم‌ها باشد و در این زمینه قدم به قدم به سمت این هدف جلو می‌رویم.
رئیس‌جمهور اظهار داشت: اولین باری که ما گفتیم یک سفیر زن اعزام می‌شود، خیلی بحث بود که مگر می‌شود یک زن سفیر شود؟! اما این کار شد و الان چندین سفیر ما زن هستند.
روحانی تاکید کرد: چند خانم دیگر هم در نوبت هستند که در فرمانداری، بخشداری، معاونت‌ها و در سمت مدیرکل، سمت معاونین وزیر، در سمت معاون رئیس جمهور و خیلی از جاهایی که قبلا بودند و الان هم هستند، بعضی جاها که قبلاً نبودند، امروز این شرایط برای فراهم شده است.
وی در ادامه سخنان خود با بیان اینکه البته بخش بزرگی از جمعیت ما شهرنشین هستند،خاطرنشان کرد: تقریبا ۷۴ درصد جمعیت ما در شهر زندگی می‌کنند اما روستاییان مشکلات زیادی داشتند و ما در این دولت برای روستاییان و نیازمندی‌ها و حقوقی که آنها دارند، تلاش زیادی در زمینه آب، برق، جاده، بهداشت و هم در زمینه آموزش کار بسیار بزرگی انجام دادیم.
رئیس جمهور با بیان اینکه هر هفته به ۳۵ روستا آب‌رسانی می‌شود و آب بهداشتی در اختیارشان قرار می‌گیرد،افزود: مجددا به این آمار هم توجه کنید که در روستاها و شهرها کمتر از یک میلیون نفر آب بهداشتی پایدار داشتند. در روستاها کل مجموعه بیش از ۹۰۰ هزار نفر بوده است که در انتهای دولت این میزان به ۱۰ میلیون نفر می‌رسد.
روحانی ادامه داد: یعنی تعداد کسانی که آب سالم پایدار روستایی در اختیار خواهند داشت از لحاظ جمعیت ۱۰ برابر می‌شود. این کار بزرگی است.
وی با بیان اینکه ما اگر گفتیم حقوق شهروندی، فقط در کتابت و تدوین نبود، فقط در یک جزوه و دفترچه نبود،بلکه همه تلاش خود را به کار گرفتیم که این حقوق، اجرایی و عملیاتی شود، گفت: در بحث سلامت، محیط زیست، آموزش، آزادی بیان، در حقوق ملی مردم، همه این تلاش‌ها را ما انجام دادیم و ان شاءالله باز هم باید این تلاش‌ها را مستمر انجام دهیم و دولت‌های بعدی هم باید ادامه دهند تا مردم ما در سایه جمهوری اسلامی ایران، در سایه همان شعار استقلال و آزادی و جمهوری اسلامی که دادند، به همه حقوق حقه خودشان دست یابند.