به گزارش امروله ،به نقل از خبرگزاری فارس، آیت الله رئیسی رئیس جمهور کشورمان که از روز چهارشنبه 29 دی ماه 1400 به دعوت رسمی همتای روس خود و در راستای گسترش تعاملات اقتصادی، سیاسی و فرهنگی، به روسیه سفر کرده بود، ساعتی پیش مسکو را به مقصد تهران ترک کرد.
سفر آیت الله رئیسی به روسیه از آنجایی که از اهمیت بالایی برخوردار بود از همان روزهای اخیر که خبر آن منتشر شد، مورد توجه بسیاری از رسانه‌های داخلی و خارجی و چهره‌های مختلف سیاسی، بین المللی و اقتصادی قرار گرفت.
با همه واکنش هایی که درباره سفر رئیس جمهور کشورمان به روسیه وجود داشت، این سفر برگزار و پس از دو روز به پایان رسید. رئیسی در این سفر ضمن دیدار با پوتین، با ایرانیان مقیم روسیه، نخبگان و دانشگاهیان و چهره‌های مختلف دیدار و گفت‌وگو کرد.
* آغاز سفر به مسکو و حاشیه سازی اصلاح طلبان
سفر آیت‌الله رئیسی و هیات همراه به مسکو در حالی آغاز شد که بسیاری از کارشناسان حوزه های سیاسی، بین الملل و اقتصادی و فرهنگی از اهمیت آن می گفتند، البته غربگرایان و اصلاح طلبان هم انتقاداتی به این سفر داشتند و تلاش هایی در راستای تاثیرگذاری روی افکار عمومی انجام دادند.
با همه این مسائل رئیس جمهور کشورمان براساس آنچه از قبل اعلام شده بود به دعوت پوتین به روسیه سفر کرد و در بدو ورود به فرودگاه وونکووا مسکو از سوی «نیکولای شولگینوف» وزیر انرژی روسیه و رئیس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و روسیه و «ایگور مارگولوف» معاون وزیرخارجه این کشور مورد استقبال قرار گرفت.
اصلاح طلبان و غربگرایان البته سعی کردند در باره مراسم استقبال از رئیس جمهور در روسیه هم حاشیه سازی کنند و به این موضوع دامن زدند که چرا پوتین به استقبال آیت الله رئیسی نرفته، این در حالی بود که در طول سال‌های گذشته نیز هر زمانی که پوتین به ایران آمده یکی از وزرای کابینه به استقبال وی در فرودگاه مهرآباد رفته است. به عنوان مثال در سال ۱۳۹۴ محمود واعظی وزیر وقت ارتباطات در سال ۱۳۹۶ محمود کرباسیان وزیر وقت اقتصاد و در سال ۱۳۹۷ رضا اردکانیان وزیر وقت نیرو به استقبال رئیس‌جمهور روسیه رفتند.
* دیدار آیت الله رئیسی با ولادیمیر پوتین/ تاکید طرفین به دوری از معنویت به عنوان مشکل اصلی جهان
اولین برنامه سفر رئیس جمهور، دیدار با ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه بود.
رئیس‌جمهور در این دیدار به نقش تاثیرگذار دو قدرت ایران و روسیه در منطقه و جهان اشاره کرد و گفت: هیچ محدودیتی برای توسعه روابط با روسیه نداریم و روابط ممتاز تهران-مسکو در تراز مناسبات راهبردی است و ارتقا نیز خواهد یافت.
آیت‌الله رئیسی ادراک مشترک دو کشور در مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی را زمینه‌ساز همکاری‌های مشترک خواند و گفت: روابط ایران و روسیه در مسیر مناسبات راهبردی قرار دارد.
وی تعامل حداکثری با کشورهای همسایه و هم‌پیمان را جزو اولویت‌های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران توصیف و خاطرنشان کرد: تقویت همکاری‌های دوجانبه ایران و روسیه، موجب رونق اقتصاد دو کشور و باعث افزایش امنیت منطقه و جهان خواهد شد.
رئیس جمهور با تاکید بر اینکه همکاری ایران با دولت‌های مستقل، فارغ از تحولات بین‌المللی گسترش می‌یابد، مبارزه با تروریسم و قاچاق سازمان یافته مواد مخدر را از محورهای همکاری مشترک دانست و گفت: تجربه موفق همکاری علیه تروریسم در سوریه می‌تواند در قفقاز و افغانستان هم به کار گرفته شود.
رئیس جمهور با تاکید بر تغییرناپذیری مرزها در قفقاز و حاکمیت ملی و ژئوپلتیک منطقه، به ضرورت همکاری برای توسعه اقتصادی منطقه اشاره کرد و گفت: نفوذ ناتو با هر پوششی در قفقاز و آسیای مرکزی تهدید کننده منافع مشترک کشورهای مستقل است.
آیت‌الله رئیسی تنها راه ثبات و امنیت پایدار در افغانستان را تشکیل دولت فراگیر با حضور همه اقوام و گروه‌ها دانست و خطاب به همتای روس خاطرنشان کرد: ما از ۴۰ سال گذشته همانند شما در برابر آمریکا ایستاده‌ایم.
وی همکاری ایران و روسیه در مبارزه با تروریسم در سوریه را یک تجربه موفق خواند و ضمن تاکید بر حفظ تمامیت ارزی سوریه گفت: حاکمیت کامل دولت مرکزی بر همه سرزمین و مرزهای بین‌المللی سوریه، تنها راه تامین امنیت در سوریه است و چرخه باطل جابه‌جایی اشغالگر با تروریست و بالعکس در سوریه باید متوقف شود.
رئیس جمهور روند آستانه را چارچوب مناسبی برای حل دیپلماتیک مسئله سوریه توصیف کرد.
همچنین ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه نیز در این دیدار گفت: از طرف من سلام و آرزوی سلامتی برای رهبر معظم انقلاب را به ایشان منتقل کنید.
وی ادامه داد: از زمان تحلیف جناب‌عالی، ما در تماس دائم هستیم اما در هر صورت ویدیوکنفرانس یا تماس تلفنی نمی‌تواند جای دیدار حضوری را بگیرد. از دیدار شما بسیار خرسندم. می‌توانیم بگوییم دستورکار وسیعی را پیش رو داریم.
در این دیدار، طرفین تاکید کردند که مشکل اصلی جهان، دوری از معنویت است.
* دیدار با جمعی از ایرانیان مقیم روسیه/ رئیسی: سهم ایران در بازار روسیه می‌تواند ارتقاء پیدا کند
دیدار با جمعی از ایرانیان مقیم روسیه برنامه دیگر آیت الله سید ابراهیم رئیسی در ادامه برنامه های سفر خود به مسکو بود.
رئیس جمهور در این دیدار گفت: در گزارشی که سفیر ایران در روسیه و فعالان اقتصادی در این جلسه ارائه دادند، آسیب شناسی بسیار خوبی انجام شده بود اما ما نیازمند آسیب زدایی و رفع مشکلات هستیم.
رئیس جمهور با اشاره به دیدار خود با ولادیمیر پوتین خاطر نشان کرد: احساس این بود که اراده جدی برای رفع موانع و مشکلات در مسیر ارتقا و توسعه همکاری‌های مشترک وجود دارد.
رئیسی افزود: بخشی از این دیدار به مسائل مشترک دو کشور در زمینه‌های اقتصادی و توسعه روابط اختصاص داشت، اما بخش دیگر به نقش قدرتمند ایران و روسیه در منطقه و مسائل بین المللی مرتبط بود.
آیت الله رئیسی خاطرنشان کرد: برداشت از این دیدار و گفتگو این بود که مسئولین هر دو کشور بدنبال مرتفع کردن مشکلات و توسعه روابط هستند.
رئیسی با تاکید بر تلاش اعضای دولت برای رفع مشکلات صادرات اظهار داشت: باید تولید و صادرات قابل پیش بینی باشد و صادر کنندگان و تولیدکنندگان بتوانند با پیش بینی در این حوزه فعالیت کنند. ریسک پذیری درست است اما تا حدودی باید اقتصاد نیز قابل پیش بینی باشد تا فعالان این حوزه هم دچار خسارات نشوند.
رئیس جمهور با تاکید بر ضرورت تسهیل صادرات، تصریح کرد: برخی از اقدامات برای اصلاح نظام اقتصادی در آغاز راه است که برخی از آنها خود را در بودجه ۱۴۰۱ نشان خواهد داد.
رئیس جمهور با اشاره به امکان ایجاد بستر مناسب برای کالاهای ایرانی در بازارهای روسیه، اظهار داشت: رییس جمهور روسیه هم گفت که سهم ایران در بازار این کشور حتما می‌تواند ارتقاء پیدا کند.
رئیس جمهور با اشاره به افزایش سطح روابط با برخی از کشورها در ماه‌های گذشته، گفت: آمارها نشان می‌دهد به همت بازرگانان و تجار کشورمان و مسئولین، صادرات افزایش یافته است.
رئیسی در مورد رفع مشکلات دانشجویان ایرانی خارج از کشور گفت: حتما وزارتخانه علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اقدامات لازم را برای حل مشکلات این دانشجویان انجام دهند.
آیت الله رئیسی با بیان اینکه ایرانیان خارج از کشور سفرای کشورمان هستند، تصریح کرد: مردان و زنان بزرگ ایرانی در حوزه‌های علم و فرهنگ و هنر و همچنین عرصه مقاومت در مقابل دشمن تاریخ ساز شدند که می‌توان به آنها افتخار کرد.
رئیسی افزود: ما چهره‌هایی در کشور داریم که زمانه ساز و تاریخ ساز شدند. در جلسه با رئیس جمهور روسیه گفتم که اگر بخواهیم قهرمان مبارزه با تروریسم را به دنیا معرفی کنیم آن فرد قهرمان شهید حاج قاسم سلیمانی است.
آیت الله رئیسی با اشاره به برخی تصمیمات شورای عالی ایرانیان خارج از کشور گفت: رفت و آمد برای ایرانیان خارج از کشور باید تسهیل شود و لازم است مشکلات دانشجویان خارج از کشور نیز کاهش یابد.
رئیس جمهور با اشاره به برخی اظهارات پیرامون ارتباط با همسایگان و توسعه روابط با کشورهای منطقه گفت: آنچه در سیاست خارجی دولت سیزدهم اتفاق می‌افتد توجه به ظرفیت‌هایی است که قبلا مورد بی‌توجهی و کم‌توجهی قرار گرفته بود.
رئیسی با تاکید بر اینکه سیاست ما سیاست متوازن با نگاه به همه دنیا است، اظهار داشت: اراده ایران و روسیه فعال سازی ظرفیت‌های هر دو کشور است.
* حضور در دومای روسیه/ رئیسی: روابط و منافع ایران و روسیه مصون از مداخلات عناصر ثالث تنظیم خواهد شد
آیت الله رئیسی در اولین روز سفر خود در دومای روسیه حضور پیدا کرد و به ایراد سخن پرداخت.
وی اظهار داشت: همانگونه که در دیدار صمیمی و گفتگوهای سازنده با جناب آقای والودین، به هنگام شرکت هیات سیاسی روسیه در مراسم تحلیف اینجانب، اشاره کردم؛ جمهوری اسلامی ایران از اراده و آمادگی لازم برای توسعه و گسترش روابط با فدراسیون روسیه برخوردار است.
رئیس جمهور گفت: امروزه، افقهای بسیار روشنی برای همکاری‌های دو کشور در سطوح دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی مشاهده می‌شود. تقویت روابط ایران و روسیه در قالب‌های دوجانبه و چندجانبه موجب رونق اقتصاد دو ملت و تقویت امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی می‌شود.
وی افزود: ظرفیت‌های اقتصادی و تجاری فراوان و مکمل دو کشور، در کنار قدرت و اثرگذاری هر یک از دو کشور ما در مناطق جغرافیایی خود، می‌تواند همگرایی بین مناطق را تقویت کند.
رئیسی تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران به دنبال "تعامل حداکثری" با همه کشورهای جهان، بخصوص کشورهای همسایه و هم‌پیمان خود است.
رئیس جمهور ادامه داد: بدون تردید ریشه آنچه جامعه بشری کنونی از آن رنج می‌برد جدایی سیاست از اخلاق و معنویت است. خشونت، تروریسم، فروپاشی نهاد خانواده و گسترش مواد مخدر از اندیشه معنویت‌گرا بر نمی‌آید. هر بنایی که بر اساس این انفکاک ایجاد شود مصائب بشریت را تشدید می کند و بجای ترویج عدالت، ظلم را ساختارمند می‌کند و موجبات سلطه را پدید می‌آورد.
رئیسی بیان داشت: نمایندگان تجربه نظامِ بین‌المللی مبتنی بر استیلا و سلطه نشان می‌دهد که برونداد آن چیزی جز جنگ و خشونت و ناامنی و تفرقه میان ملت‌ها نبوده است. شکست سیاست لشگرکشی و اشغال و مجبور شدن آمریکا به فرار از عراق و افغانستان، ناشی از یک مفهوم است؛ مقاومت ملت‌ها. اندیشه مقاومت، در خدمت استقلال کشورهاست. در دوران جدید، مفهوم مقاومت، نقش محوری در معادلات بازدارندگی ایفا می‌کند.
وی افزود: الگوی موفق همکاری ایران و روسیه در سوریه نیز در ادامه مقاومتِ ملت و دولت سوریه، تضمین‌کننده استقلال کشورها و قوام‌بخش امنیت منطقه‌ای بوده است.
رئیس جمهور با بیان اینکه جنگ علیه تروریسم بخشی از جنگ علیه سلطهطلبی بوده است، گفت: چرا که تروریسم، یکی از محصولات جانبی سلطهطلبی است. اکنون راهبرد سلطهگری شکست خورده است و آمریکا در ضعیفترین وضعیت خود قرار دارد و قدرت کشورهای مستقل در رُشدی تاریخ‌ساز قرار دارد.
رئیسی تاکید کرد: مسئله مهم در این دوران آن است که امیال سلطهطلبانه از بین نرفته و شکلهای جدیدی از سلطهگری در دستور کار قرار گرفته است. مهم ترین هدف این دستور کار، تضعیف حکومتهای مستقل از درون است؛ که از طریق تحریم اقتصادی، بیثباتسازی، ترویج ناامنی و روایت‌سازی‌های جعلی از وقایع دنبال می شود؛ به گونه‌ای که تلاش می‌کنند جای ظالم و مظلوم را در افکار عمومی تغییر دهند.
وی بیان داشت: ائتلاف شیطانی آمریکا با تروریستها، برای جهانیان به خصوص ملت‌های غرب آسیا از سوریه تا افغانستان چون روز، روشن است. اکنون برنامههای پیچیدهای برای اعزام تروریستهای تکفیری به ماموریتهای جدید از قفقاز تا آسیای مرکزی در جریان است. تجربه نشان داده است که این اندیشه ناب اسلامی است که توان ممانعت از شکلگیری افراط‌گرایی و تروریسم تکفیری را دارد.
رئیس جمهور با بیان اینکه از سوی دیگر، ناتو به دنبال نفوذ در حوزه‌های جغرافیایی مختلف، با پوششهای جدید است که منافع مشترک کشورهای مستقل را با تهدید مواجه می‌کند، گفت: ترویج حکومتهای غربگرا و مقابله با دموکراسیهای مستقل و مبتنی بر هویت و سنت‌های ملی، بخشی از پروژههای ناتو فرهنگی است که بیانگر ریاکاری موجود در این الگوی رفتاری در حال افول، است.
رئیسی افزود: تحریم ملت‌ها، یکی از شکل های رایج سلطهگری جدید است، و مقابله با آن نیازمندِ همکاریِ کشورهایِ مستقل و پاسخ دسته‌جمعی است؛ در غیر اینصورت، تحریم به بهانههای مختلف گریبان همه کشورها، حتی متحدین آمریکا را نیز خواهد گرفت.
وی تصریح کرد: آمریکا ادعا می‌کند که تحریم، به علت فعالیتهای هسته ای جمهوری اسلامی ایران است. همه می‌دانند این فعالیتها، قانونی و تحت نظارت مستمر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است. اما واقعیت آن است که در ادوار مختلف تاریخی پیشرفت ایران، هر زمان ملت ما پرچم ملیگرایی، استقلال‌خواهی، یا توسعه علمی را برافراشته است، با تحریم و فشار دشمنان ملت ایران مواجه شده است.
رئیس جمهور با بیان اینکه سیاست جمهوری اسلامی ایران طبق فتوای رهبر معظم انقلاب، آن است که ما به دنبال سلاح اتمی نیستیم و این سلاح در استراتژی دفاعی ما هیچ جایگاهی ندارد، تاکید کرد: آمریکا به دنبال مقابله با حقوق ملت ماست. فلسفه ما نیز روشن است: "ما از حقوق ملت خود کوتاه نمیآییم." آنهایی که شعار می‌دهند "آمریکا برگشته است" هنوز به تعهدات خود در توافق هسته‌ای برنگشتهاند. ما به چیزی کمتر از حقوق خود رضایت نمی‌دهیم. جمهوری اسلامی ایران در رسیدن به توافق جدی است، اگر طرفهای مقابل بر رفعِ واقعی و موثر تحریم ها جدی باشند.
وی در بخش دیگری ادامه داد: توافق‌های اساسی بین جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه صورت گرفت که موجب جهش چشمگیر روابط اقتصادی دوجانبه به نفع رفاه دو ملت، و همکاری‌های موثر منطقه‌ای به نفع صلح و ثبات ملت‌ها در مناطق مختلف خواهد شد.
رئیس جمهور تاکید کرد: موقعیت ممتاز جغرافیایی سرزمین ایران، بخصوص کریدور شمال – جنوب، می‌تواند تجارت از هند تا روسیه و اروپا را کم هزینهتر و پر رونقتر کند. پایدارسازی و سودمند کردن روابط بین دو کشور نیازمند تسری همکاری ها به حوزه های علمی، اجتماعی، فرهنگی و رسانه‌ای است و ما آماده توسعه حداکثری روابط پایدار و بلند مدت هستیم.
وی افزود: معتقدیم باید روابط دو کشور، به گونه‌ای طراحی شود که ضمن تامین منافع متقابل، از مداخلات عناصر ثالث نیز مصون باشد.
رئیس جمهور تاکید کرد: ما نقش پارلمان‌ها برای توسعه روابط دو کشور را بسیار مهم می‌دانیم و از آن، هم در حوزه دوجانبه و هم چند جانبه استقبال می‌کنیم.
رئیسی با اشاره به ابتکار روسیه در زمینه برگزاری اجلاس مبارزه با تروریسم، گفت: جمهوری اسلامی ایران، ابتکار روسیه در زمینهی برگزاری اجلاس روسای پارلمان‌های ایران، روسیه، ترکیه، پاکستان و چین، در زمینهی مبارزه با تروریسم را مهم می‌داند و از این ابتکار حمایت می‌کند.
رئیس جمهور گفت: نشست بنده با آقای پوتین که قریب به ۳ ساعت به طول انجامید بر مواضع مشترک دو کشور نسبت به مسائل دوجانبه، چند جانبه منطقه ای و بین المللی تاکید شد و بنده بیش از پیش واقف شدم که در بسیاری از موارد مواضع دو کشور مواضع مشترک است.
رئیسی ادامه داد: تصور جدی اینجانب این است که با اراده ای که امروز در مسئولین دو کشور وجود دارد و با ظرفیت هایی که در ایران و روسیه هست زمینه ای برای توسعه همکاری‌های بسیاری بین دو کشور وجود خواهد داشت.
وی افزود: ما مصمم هستیم روابط در حوزه های سیاسی، اقتصادی، تجاری، علمی، فرهنگی و در همه زمینه ها بین ایران و روسیه توسعه پیدا کند زیرا این میزان از روابطی که تاکنون وجود داشته است به هیچ عنوان کافی نیست و در جلسه دیروز با آقای پوتین بر قابل قبول نبودن این سطح از همکاری ها تاکید شد.
رئیس جمهور در پایان تاکید داشت: حتماً می توانیم گام های بلندی را برای توسعه روابط بین دو کشور برداریم.
* حضور در جمع دانشگاهیان دانشگاه ملی مسکو/ رئیسی: نخبگان ایران و روسیه الگویی از «هویت‌گرایی تعاملی و سازنده» ارائه دهند
آیت الله رئیسی رئیس جمهور کشورمان در ادامه برنامه های خود در جمع دانشگاهیان دانشگاه ملی مسکو هم حضور یافت.
وی در این مراسم گفت: این دانشگاه، قدیمی‌ترین و معتبرترین دانشگاه روسیه، در زمره برترین دانشگاه‌های مشهور جهان قرار دارد و منشأ آثار و خدمات علمی بسیاری، برای روسیه و جامعه جهانی و علاقه‌مندان به امر آموزش و تحقیق بوده است.
رئیسی در بخش دیگری تصریح کرد: مفهوم دیگر در ادبیات اسلامی، مفهوم علم نافع است؛ به این معنی که نفع آن علم در بین مردم احساس شود که لازمه آن، پیوند میان علم با اخلاق و معنویت است. علمی که نجات بشر را تضمین نماید.
رئیس جمهور ادامه داد: پایدارسازی و سودمندکردن روابط دو دولت ایران و روسیه، نیازمند اراده جمعی است.
رئیسی تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران در سال‌های اخیر، علیرغم وجود تحریم‌های ظالمانه، در زمینه تحقیقات و تجاری‌سازی دانش، در حوزه‌های مختلف از جمله نانو، برق و الکترونیک، سلول‌های بنیادین، لیزر، دارو و تجهیزات پزشکی، تکنولوژی اطلاعات، کشاورزی و ساختمان، توفیقات بسیار خوبی را کسب نموده است.
وی گفت: هر زمان که برای استقلال و آزادی خود تلاش کرد، ایالات متحده را در برابر خود دید. جامعه دانشگاهی ما بعد از انقلاب اسلامی و رهایی از سلطه آمریکا، رشد قابل توجهی را تجربه کرده و علیرغم تحریم علمی، بالاترین نرخ رشد مقالات علمی و تخصصی را به نام خود ثبت کرده است.
وی در بخش دیگری ادامه داد: امروز بشریت با مسایل و چالش‌های مشترکی مواجه است. در عین اینکه غرب اعتراف می‌کند که جهان به سمت «غیرغربی شدن»، حرکت می‌کند؛ ایالات متحده، باورها، فرهنگی‌های ملی و سنت‌های راهگشایی که ریشه در هویت و تمدن کشورهای مستقل دارد را نشانه گرفته است.
وی گفت: نخبگان ایران و روسیه، برای در امان ماندن هر دو ملت از این هویت‌زدایی مخرب و ارتجاعی و جلوگیری از اضمحلال در فرهنگ بیگانه، باید الگویی از «هویت‌گرایی تعاملی و سازنده» را ارایه دهند.
رئیسی تاکید کرد: تجربه نشان داده که می‌توان تهدیدها را به فرصت تبدیل کرد. تحریم‌های ظالمانه نه تنها مانع رشد علمی ما نشده، بلکه موجب توسعه مجلات تخصصی و افزایش شتاب در تجاری‌سازی فناوری‌ها در ایران شده است.
رئیس جمهور اضافه کرد: دستاوردهایی از این دست، ما را مصمم می‌سازد تا با توجه به نیاز روزافزون کشور، با سرمایه‌گذاری در زمینه نوآوری و تجاری‌سازی روابط خود را در زمینه‌های علمی و تخصصی توسعه دهیم. همکاری در حوزه‌های علمی و فناوری برای ما یک اصل است.
رئیسی افزود: مبارزه با سیاست‌های یکجانبه‌گرایی، تبعیض بین‌المللی، جرایم سازمان‌یافته، قاچاق مواد مخدر، بی‌ثبات کردن کشورها و بازگرداندن افراط‌گرایی و تروریسم، بدون همکاری و هماهنگی کشورهای منطقه میسر نخواهد شد.
وی اظهار داشت: روابط خوبی بین دو کشور جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه برقرار است و هر دو کشور در مسیر پیشرفت و تعالی، گام برمی‌دارند. مناسبات سیاسی و امنیتی و تجربه موفق همکاری دو کشور برای مقابله با تروریسم و افراطی‌گری خشونت‌آمیز در سوریه و هماهنگی برای کمک به برقراری صلح و تشکیل دولتی فراگیر در افغانستان، راهگشای مناسبی برای توسعه روابط دو همسایه در دیگر زمینه‌ها می‌باشد.
وی گفت: توافقات خوبی برای سرمایه‌گذاری و اجرای طرح‌های اقتصادی مشترک صورت گرفته است. دو طرف علاقمند به همکاری در زمینه حمل و نقل و ترانزیت جاده‌ای، ریلی، دریایی و هوایی و همچنین علاقمند به همکاری در حوزه انرژی اعم از نفت، گاز، برق، تجارت و کشاورزی هستند. ما به دنبال ارتقاء سطح همکاری‌های اقتصادی هستیم؛ اما به این مسأله نیز توجه داریم که بن‌مایه همه تلاش‌ها، همکاری‌های علمی و پژوهشی است.
رئیسی ادامه داد: ما در برابر گفتمانی که به دنبال امنیتی کردن و نظامی کردن روابط میان ملت‌ها است، پیرو مکتبی هستیم که دانش را منشأ قدرت می‌داند.
وی در بخش دیگری افزود: معتقدیم تسهیل تردد اتباع دو کشور خصوصاً فرهیختگان و دانشگاهیان و آشنایی بیشتر و کسب اطلاع نخبگان از ظرفیت‌های موجود در روابط فی‌مابین، می‌تواند نقش بسزایی در پیشبرد توافقات و توسعه مناسبات، ایفاء نماید.
رئیس جمهور از اساتید دانشگاه و پژوهشگران، برای سفر به ایران دعوت کرد و گفت: وجود غنای تاریخی و تمدنی مشترک، بستر مناسبی برای توسعه همکاری‌های علمی و فرهنگی است.
وی در پایان گفت: ما اکنون در نطقه عطفی از تاریخ روابط دو کشور قرار داریم. از اساتید دانشگاه، اندیشمندان و مراکز مطالعاتی و پژوهشی دو کشور، انتظار می‌رود که نقش مهم و تاریخی خود را در این زمینه، ایفا کنند.
گفتنی است در پایان این مراسم دکترای افتخاری دانشگاه ملی مسکو به آیت‌الله رئیسی اعطا شد.
* دیدار با رئیس شورای مسلمانان روسیه/ رئیسی: جلوگیری از رشد حرکت‌های تکفیری و انحرافی از کارکردهای مهم مساجد جهان اسلام است
در ادامه این سفر، «راویل عین الدین» رئیس شورای مسلمانان روسیه در محل اقامت آیت الله رئیسی حضور پیدا کرد و با رئیس جمهور کشورمان دیدار داشت.
در این دیدار رئیسی بیان داشت: این سفر نقطه عطفی در روابط اقتصادی، سیاسی و به ویژه فرهنگی میان دو کشور خواهد بود.
«راویل عین الدین» رئیس شورای مسلمانان روسیه از رییس جمهور برای حضور در مسجد جامع مسکو دعوت کرد.
رئیسی که دعوت «راویل عین‌الدین» رئیس شورای مفتیان روسیه را پذیرفته بود در جمع نمازگزاران مسجد جامع مسکو حاضر شد و با آنها دیدار و گفتگو کرد.
رئیسی در این دیدار اظهار داشت: آنچه امروز از فساد و بداخلاقی‌ها در جهان وجود دارد گواه این است که انسان امروز خدا را فراموش کرده است.
آیت‌الله رئیسی گفت: هفتاد سال ظلم و جنایت علیه مردم فلسطین و بیش از ۲۰ سال کشتار مردم افغانستان نتیجه سیاست بدون معنویت و اخلاق است.
وی با اشاره به اهمیت معنویت برای مسلمانان تصریح کرد: جنایات تکفیری‌ها در سوریه، عراق، افغانستان و یمن با پرچم اسلام انجام می‌شود، در حالی که این کار با نقشه و پشتیبانی آمریکا و صهیونیست‌ها صورت می‌گیرد.
رئیسی یکی از کارکردهای مهم مساجد در جهان اسلام را روشنگری و جلوگیری از رشد حرکت‌های تکفیری برشمرد و گفت: رمز مسلمان بودن، ساختن خود و مسئولیت‌پذیری در قبال دیگران است.
* رئیس جمهور در مسکو هم پیگیر آخرین وضعیت سیل زدگان شد
آیت لله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور در سفر مسکو هم از حال روز سیل زدگان جنوب کرمان غافل نشد و رئیس دفتر خود را موظف کرد تا آخرین وضعیت سیل در جنوب استان کرمان و خدمت رسانی به سیل زدگان را پیگیری کند.
* دیدار با با فعالان اقتصادی روسیه / رئیس جمهور: مقدمات نهایی شدن سند جامع همکاری‌های ایران و روسیه فراهم شده است
آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی در ادامه با جمعی از فعالان اقتصادی و تجار روسیه هم دیدار و گفتگو کرد.
رئیس جمهور در این دیدار آشنایی با دیدگاه‌های فعالان اقتصادی در کشور روسیه را بسیار مغتنم توصیف کرد و گفت: آشنایی سران و مقامات دو کشور با دیدگاه‌های فعالان در حوزه تجارت و اقتصاد می‌تواند در تصمیم‌گیری‌های کلان و راهبردی برای همکاری دوجانبه موثر باشد.
رئیسی تصریح کرد: روسیه از تمدن و فرهنگ ارزشمندی برخوردار است و ظرفیت‌های بسیاری در دو کشور ایران و روسیه برای توسعه همکاری‌ها وجود دارد.
رئیسی، همسایگی، منافع و دشمنان مشترک را از دلایل ضرورت افزایش همکاری میان ایران و روسیه برشمرد و گفت: علاوه بر منافع مشترک دشمنان مشترکی هم داریم که رشد و پیشرفت در منطقه را نمی‌خواهند اما ما باید رشد و توسعه را به حدی برسانیم که دیگران نتوانند برای تحقق اهداف سیاسی و فرهنگی خود در این منطقه نفوذ کنند.
رئیس جمهور با تأکید بر ضرورت آسیب‌شناسی علل پایین بودن حجم تجارت دو کشور گفت: باید با نگاه آسیب‌شناسانه، مشکلات و موانع را شناسایی و برطرف کنیم.
وی با اشاره به دیدار با همتای روس خود، اظهار داشت: در این دیدار به مسائل دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی پرداختیم و بنده و آقای پوتین هم‌نظر بودیم که باید از ظرفیت‌های همکاری ایران و روسیه بهتر استفاده کرد، کریدور شمال به جنوب فعال شود و مشکلات پیش پای فعالان اقتصادی رفع شود.
رئیس جمهور با تأکید بر لزوم تحول در نظام پولی و بانکی بین ایران و روسیه، گفت: برای حل این مشکل بانک‌های مرکزی جمهوری اسلامی ایران و روسیه می‌توانند توافق کنند بانک‌های ایران و روسیه در هر دو کشور فعال شوند تا فعالان اقتصادی با سهولت مبادلات پولی و مالی خود را انجام دهند.
رئیس جمهور با اشاره به پیشنهاد یکی از حاضران درباره ایجاد بستری برای شناخت ظرفیت‌های استان‌های ایران و روسیه، گفت: معرفی این ظرفیت‌ها مهم است و با رفع مشکلات گمرکی، نباید مانعی در امور گمرکی پیش پای فعالان اقتصادی باشد.
رئیسی مواضع روسای جمهور ایران و روسیه را نزدیک و دارای اشتراکات فراوان توصیف کرد و گفت: مقدمات نهایی شدن سند جامع همکاری‌های ایران و روسیه فراهم شده است.
پیش از سخنان رئیس جمهور شماری از فعالان اقتصادی روسیه دیدگاه‌های خود و مشکلات ارتقای روابط تجاری بین دو کشور را مطرح کردند.
* گفتگوی رئیسی با شبکه RT
رئیسی در جریان سفر به مسکو با شبکه ماهواره‌ای RT روسیه هم گفت وگو کرد و به سوال‌های مراد گازدیف خبرنگار ارشد این شبکه در خصوص روابط ایران و روسیه و مسائل منطقه ای و بین المللی پاسخ گفت.
این گفتگو از شبکه RT به زبان های انگلیسی، عربی، اسپانیولی و ... پخش خواهد شد.
* دیدار با بانوان خانواده‌های ایرانی ساکن مسکو/ رئیسی: شناخت حضرت فاطمه زهرا (س) یک الگو و سرمایه است
سید ابراهیم رئیسی در این سفر به مناسبت میلاد حضرت فاطمه زهرا (س) و گرامیداشت روز زن، با بانوان خانواده‌های ایرانی ساکن مسکو، ضمن اشاره به جایگاه عظیم حضرت زهرا (س)، گفت: شناخت حضرت فاطمه زهرا (س) یک الگو و سرمایه است.
آیت الله رئیسی با تبیین گوشه ای از فضائل حضرت زهرا ( س) افزود: در دنیایی که زن به یک وسیله تبدیل شده است، آشنایی با مکتب حضرت صدیقه طاهره (س) نیاز و الزام است تا بانوان بتوانند راه صحیح تعالی را پیدا کنند.
رئیس جمهور با اشاره به درخواست برخی بانوان مبنی بر تسهیل بازگشت دانشجویان برای ادامه تحصیل به کشور، تاکید کرد: این موضوع حتما با کمک وزرای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت و درمان پیگیری خواهد شد.
در این دیدار تعدادی از بانوان در سخنانی دغدغه‌ها و مشکلات جامعه ایرانیان خارج از کشور را با آیت الله رئیسی مطرح کردند.
* نماز رئیسی در کاخ کرملین
اقامه نماز رئیس جمهور کشورمان در کاخ کرملین از مواردی بود که در این سفر مورد توجه بسیاری از رسانه ها و مردم قرار گرفت و در فضای مجازی هم بحث های مختلفی در باره این موضوع شد.
این موضوع از آن جهت اهمیت دارد که کاخ کرملین در چند قرن اخیر حاکمان روسی را در خود سکنی داده است، و مهمتر اینکه به مدت ۷۰ سال مرکز صدور ایدئولوژی کمونیستی به شمار می رفت.
به گفته بسیاری از فعالان فضای مجازی، نماز رئیسی در کاخ کرملین از اهمیت بالایی برخوردار بوده و پیام شکست تفکری است که روزگاری بر اساس خداناباوری شکل گرفته بود.