از تصحیح اوراق امتحان تا دغدغه "رفتار مسئولانه"

به گزارشامروله، یادداشت / دکتر کریم افشار نیا : برگه های امتحان دانشجویان را که از نظر میگذرانم، آنچه بیش از همه توجهم را به خود جلب می کند، درخواست ها و تمناهای فراوانی است که به شکل و شمایل مختلف در گوشه و کنار برگه های امتحان مکتوب شده است.

گرچه بعنوان یک مدرس با سابقه، این رفتار برایم تازگی نداشته و به نوعی به آن عادت دارم ، ولی آنچه مرا نگران می سازد افزایش فراوانی این رفتار، آن هم از جانب دانشجویانی است که اصلا انتظارش را نداشته ام. نگاه آسیب شناسانه به این پدیده شایع در بین دانشجویان، ما را به سمت یک ویژگی کلیدی سوق می دهد به نام مسئولیت پذیری.

حقیقتا با مشاهده متن های بلند بالای برخی از دانشجویان و دلیل تراشی های تکراری و نخ نما (از بیماری و فوت بستگان گرفته تا شکست عشقی و ورشکستگی و طلاق) غصه دار می شوم. گذشته از راست و دروغ بودن این دلایل، آنچه بیشتر مرا می آزارد، فرار از مسئولیت پذیری و نسبت دادن کم کاری خود به عواملی غیر از خود است. رفتاری که چند صباحی است شتاب نگران کننده ای به خود گرفته است.

مسئولیت پذیری یکی از ویژگی های متمایز کننده جوامع مترقی از جوامع توسعه نیافته است. فرار از مسئولیت پذیری و توجیه رفتار خود به هر دلیل اگر در رفتار افراد یک جامعه نهادینه شود ، فرایند توسعه و ترقی را متوقف خواهد ساخت.

با اینکه شخصا خود را فردی عاطفی و انعطاف پذیر می دانم، ولی بعنوان مدرس دانشگاه یکی از وظایف خود  را برخورد قاطع و جدی با رفتارهایی از این جنس میدانم. شاید این استراتژی در نگاه اول خشن و غیر انسانی جلوه کند ولی اگر واقع بینانه و در سطح کلان به آن بنگریم، تصدیق خواهیم کرد که همه ما در قبال رفتارهای دیگران مسئولیم. هر یک از ما در حد و توان  خود می توانیم با تقویت رفتارهای مفید و کارآمد و تضعیف رفتارهای مخرب و نا کارآمد، سهم مهمی در مترقی کردن جامعه خود ایفا کنیم.

 برخورد متعهدانه با این قبیل رفتار ها حتی اگر  کمی با چاشنی ناملایمت همراه باشد ، کمک بزرگی است به دانشجویان عزیزمان برای کنار نهادن رفتارهایی که اگر ادامه پیدا کرده و تبدیل به یک عادت گردد، بی شک پیامدهای ناگواری را در زندگی آتی آینده به همراه خواهد داشت(