فیفا یا اسپانسر؛ مقصران حذف یوز ایرانی از پیراهن تیم ملی

به گزارشامروله، گروه جامعه- ناصر جعفرزاده: نماد محیط زیستی که در آستانه جام جهانی ۲۰۱۴ جای خود را روی پیراهن تیم ملی فوتبال باز کرد، خیلی زود تبدیل به نماد فوتبال کشورمان شد تا جایی که بازیکنان این تیم در سراسر جهان و در میان علاقمندان این رشته ورزشی با نام «یوزهای ایرانی» شناخته شدند.

حالا همه جای دنیا ایران را با این گونه در حال انقراض می شناختند و جلب توجه دوستداران محیط زیست و دیگر شهروندان کشورمان به اهمیت این گونه جانواری، هدفی بود که به نظر می رسید محقق شده است. به اعتراف فعالان محیط زیست درج نقش یوز ایرانی روی پیراهن تیم ملی فوتبال در شناسایی این گونه در حال انقراض بسیار موثر بوده است.

حتی رییس سازمان حفاظت از محیط زیست کشور هم در نشست تخصصی «محیط زیست، ورزش و مشارکت های اجتماعی» به نقش به سزای تصویر یوز روی پیراهن تیم ملی اذعان کرد و گفت: پس از قرار گرفتن تصویر یوز ایرانی روی پیراهن تیم ملی، موارد زیادی داشتیم که دامداران و کشاورزان اعلام کردند وقتی این تصویر را روی پیراهن تیم ملی دیده اند، به اهمیت این موجود ارزشمند پی برده اند و از تخریب زیستگاه و اذیت و آزار این حیوان ابراز ندامت کردند.

ابتکار با بیان اینکه آگاهی عمومی و جریان سازی اجتماعی در توجه جامعه به حیات وحش بسیار مهم است، افزود: باید بتوانیم بر اندیشه ها و رفتار جامعه تاثیر بگذاریم که قرار گرفتن تصویر یوز ایرانی روی پیراهن تیم ملی فوتبال یکی از همین اقدامات است که از سوی اجلاس جهانی محیط زیست مورد تقدیر قرار گرفت.

موفقیت طرح محیط زیستی درج تصویر یوز روی پیراهن تیم ملی به اندازه ای چشمگیر بود که دیگر فدراسیونهای ورزشی کشور هم به فکر افتادند تا هر یک برای خود نمادی از محیط زیست و گونه های جانوری عمدتا در معرض خطر را در نظر بگیرند. در همین راستا «درنا» نماد تیم ملی والیبال و«خرس سیاه» نماد جودو، «سیاه گوش» نماد ووشو، «دراج» نماد اسکوآش، «کبک دری» نماد اسکی و «پرستوی دریایی» نماد ورزش اسکیت شد تا تیراندازی با «خارپشت»، چوگان با «گورایرانی» و دوچرخه سواری با «آهو» شناخته شود.

با این حال و در شرایطی که حدود ۴۰ روز دیگر نخستین دیدار تیم ملی فوتبال کشورمان در رقابتهای انتخابی جام جهانی برگزار می شود، خبرهای خوبی از ادامه این طرح موفق به گوش نمی رسد و رونمایی از پیراهن تیم ملی بدون درج تصویر یوز طی ماه های گذشته هم شایعات را دامن زد که یوز ایرانی از پیراهن تیم ملی پریده است.

همچنین صحبت‌های وزیر ورزش و جوانان در خصوص ایرادات فیفا به وجود نقش یوز روی پیراهن تیم ملی این شائبه را قوت بخشید تا نگرانی دوستداران محیط زیست تشدید شود. محمود گودرزی چندی پیش در گفتگو باخبرنگار مهر، در حالی که خبرهای خوبی از ارتباط یوز ایرانی و فوتبال ایران نداشت، گفت: قرار دادن نقش یوز ایرانی روی پیراهن تیم ملی در اختیار ما نیست و فدراسیون بین المللی فوتبال باید در مورد آن نظر بدهد. اگر فدراسیون بین المللی فوتبال با درخواست ما موافقت کند یوز ایرانی روی پیراهن تیم ملی نقش می بندد. اما باید منتظر رای این نهاد بین المللی باشیم.

وی در مورد دلایل فیفا برای مخالفت با طرح محیط زیستی تیم ملی خاطرنشان کرد: از آنجا که معمولا کشورها هر کدام نماد محیط زیستی خودشان را دارند، اگر فدراسیون فوتبال بخواهد با نماد ایران موافقت کند و چنین اتفاقی بیفتد، تمامی کشورها این تمایل را نشان می دهند و خواستار نقش بستن نماد خود روی پیراهن تیم های ملی‌شان می شوند، بنابراین حساسیت‌هایی وجود دارد که باید تا اعلام نظر این مرجع بین المللی صبر کنیم.

اصل موضوع حذف یوز ایرانی از پیراهن تیم ملی به موضوع اسپانسرها بر می گردد. در واقع چون اسپانسر لباس تیم ملی عوض شده است، اسپانسر جدید علاقه ای به درج تصویر یوز ایرانی نداردوزیر ورزش و جوانان در حالی از مخالفت فیفا با درج تصویر یوز ایرانی روی پیراهن تیم ملی فوتبال خبر داد که به نظر می رسد اصل ماجرا چیز دیگری است. فعالان محیط زیست کشور که برای جلب موافقت فیفا در جام جهانی ۲۰۱۴ تلاش بسیاری انجام دادند، معتقدند وقتی فیفا یکبار با درج این تصویر روی پیراهن تیم ملی موافقت کرده، حالا مخالفت با آن بی معنی است و اصولا دلیلی برای مخالف با این طرح محیط زیستی وجود ندارد.

همچنین سرپرست دفتر محیط زیست و توسعه پایدار وزارت ورزش و جوانان هم نظر فعالان محیط زیست را تایید کرد و گفت: حذف تصویر یوز ایرانی از پیراهن تیم ملی ارتباطی به فیفا ندارد و این سازمان اصولا نمی تواند مخالفتی داشته باشد زیرا ما جریمه آن را پرداخت کرده ایم و حق داریم در تمام مسابقات از این تصویر استفاده کنیم.

شجیع که باخبرنگار مهر، سخن می گفت، افزود: بعد از گذشت حدود ۳ سال از درج این تصویر، حالا یوز ایرانی نماد تیم ملی و فوتبال کشورمان شده و دستاوردهای محیط زیستی خوبی در حوزه فرهنگ سازی بر جای گذاشته است، بنابراین باید از این ظرفیت ایجاد شده در مسابقات آتی هم بهره ببریم.

وی با رمزگشایی از حذف تصویر یوز ایرانی روی پیراهن های رونمایی شده از تیم ملی فوتبال، تاکید کرد: اصل موضوع حذف یوز ایرانی از پیراهن تیم ملی به موضوع اسپانسرها بر می گردد. در واقع چون اسپانسر لباس تیم ملی عوض شده است، اسپانسر جدید علاقه ای به درج تصویر یوز ایرانی ندارد، زیرا معتقد است درج تصویر یوز، برند اسپانسر پیشین پیراهن تیم ملی را در اذهان عمومی زنده می کند و برند آنها را تحت تاثیر قرار می دهد.

سرپرست دفتر محیط زیست و توسعه پایدار وزارت ورزش و جوانان همچنین از تماس‌ این دفتر با فدراسیون فوتبال خبر داد و خاطرنشان کرد: مذاکراتی با مسئولان فدراسیون فوتبال داشته ایم و آنها قول داده اند که با طراح پیراهن صحبت کنند تا طرح‌هایی جدید از پیراهن تیم ملی ارائه دهد. شاید درج تصویری جدید از یوز ایرانی روی پیراهن‌های جدید، بتواند مشکل برندینگ اسپانسر جدید را حل کند.

به نظر می رسد مشکل حذف تصویر یوز ایرانی از پیراهن تیم ملی هر چه که باشد، وزارت ورزش و جوانان و فدراسیون فوتبال فرصت زیادی برای پاسخگویی به این مطالبه مردمی و به ویژه دوستداران محیط زیست کشور ندارند.

اگر آنطور که سرپرست دفتر محیط زیست وزارت ورزش و جوانان می گوید، حذف نقش یوز نه به مخالفت فیفا که به مسائل و ارتباطات مالی و اسپانسرینگ فدراسیون فوتبال مربوط است، شاید بهتر باشد مسئولان این فدراسیون با شفافیت بیشتری با مردم سخن بگویند. همچنین لازم است سازمان محیط زیست کشور به مطالبه فعالان زیست محیطی که با خون دل فراوان توانستند موافقت نهادهای مرتبط را برای درج تصویر یوز ایرانی روی پیراهن تیم ملی فراهم کنند، پاسخ در خوری دهند و برای همه این درخواستهای شهروندان تنها فرصتی چند روزه باقی مانده است.